Εκτός Θέματος!
Sort:
Aug 19, 2021
0
#8
Δεν ήθελα να ανοίξω νέο θέμα, οπότε θα την κάνω εδώ την ερώτηση που έχω για εσάς.
Θέλω να μου πείτε, ποιό είναι το αγπημένο σας κομμάτι σκακιού, Βασιλιάς, Βασίλισσα, Πύργος, Ίππος, Αξιωματικός ή πιόνι;
Αν θέλετε πείτε και το γιατί
Η δυστυχία του να είσαι έλληνας
Ο έλληνας όταν βλέπει τον εαυτό του
στον καθρέφτη, αντικρίζει είτε τον Μέγα-
Αλέξανδρο, είτε τον Κολοκοτρώνη, είτε
τον Ωνάση. Ποτέ τον Καραγκιόζη...
Κι όμως, στην πραγματικότητα, είναι ο
Καραγκιόζης που ονειρεύεται τον εαυτό του
σαν Μεγαλέξαντρο.Ο Καραγκιόζης με τα
πολλά επαγγέλματα, τα πολλά πρόσωπα, τη
μόνιμη πείνα και τη μια τέχνη:της ηθοποιίας
*****************
Ελεύθερος δεν είναι αυτός που "κάνει ότι
θέλει", αλλά αυτός που ξέρει τι θέλει.Οσο
δεν ξέρουμε ποιοι είμαστε, όσο δεν ξέρουμε
τι θέλουμε, όσο δεν έχουμε ξεκαθαρισμένη
σκέψη και αίσθημα ευθύνης, θα περνάμε από
την μια εξάρτηση στην άλλη.
******************
Οσοι αγάπησαν πολύ αυτόν τον τόπο
πέθαναν νέοι, αυτόχειρες ή τρελλοί.
Νίκος Δημου
Η Σφαίρα Του Πασκάλ - Jorge Luis Borges (Μπόρχες)
Ίσως η παγκόσμια ιστορία δεν είναι παρά η ιστορία μερικών μεταφορών. Σκοπός του σημειώματος μου είναι να σκιαγραφήσει ένα κεφάλαιο αυτής της ιστορίας.
Έξι αιώνες προ Χριστού ο ραψωδός Ξενοφάνης ο Κολοφώνιος, απαυδισμενος από τους ομηρικούς στίχους που απήγγειλε από πόλη σε πόλη, στιγμάτισε τους ποιητές που είχαν προσδώσει ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά στους θεούς,και πρότεινε στους Έλληνες έναν μόνο θεό: μια αιώνια σφαίρα. Στον Τιμαίο του Πλάτωνα διαβάζουμε πως η σφαίρα είναι το πιο τέλειο και πιο ομοιόμορφο σχήμα,γιατί όλα τα σημεία της επιφάνειας της έχουν την ίδια απόσταση απ' το κέντρο. Ο Όλοφ Γκικόν εκφράζει την άποψη οτι ο Ξενοφάνης μίλησε αναλογικά, ο Θεός ήταν σφαιροειδής, γιατί η σφαίρα είναι το πιο κατάλληλο-ή το λιγότερο ακατάλληλο- σχήμα για ν' αναπαραστήσεις τη θεότητα.
Σαράντα χρονιά αργότερα, ο Παρμενίδης επανέλαβε την εικόνα ("το Ον μοιάζει με τη μάζα μιας ολοστρόγγυλης σφαίρας, που η δύναμή της είναι σταθερή από το κέντρο προς οποιαδήποτε κατεύθυνση"). Οι Καλοτζερο και Μοντολφο συμπεραίνουν πως ο Παρμενίδης οραματίστηκε μιαν άπειρη-ή απείρως αύξουσα- σφαίρα και πως η φράση που παρέθεσα πιο πάνω, εγκλείει ένα δυναμικό
νόημα. Ο Παρμενίδης δίδαξε στην Ιταλία. Λίγα χρόνια μετά το θάνατό του, ο Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος επινόησε μια κοπιώδη κοσμογονία, υπάρχει ένα στάδιο, οπού τα στοιχεία της γης, του νερού του αέρα και της φωτιάς προσμειγνύονται σε μια σφαίρα χωρίς τέλος, "τον στρογγυλό Σφαίρο, που αγάλλεται στην κυκλική μοναξιά του".
Η Παγκόσμια Ιστορία συνέχισε την πορεία της, και οι υπεράγαν ανθρώπινοι θεοί που είχε κατακρίνει ο Ξενοφάνης, εκφυλίστηκαν σε μύθους για τους ποιητές ή σε δαιμόνια, αν και λέγεται πως ένας από αυτούς ο Ερμής ο τρισμέγιστος, είχε υπαγορεύσει έναν αβέβαιο αριθμό βιβλίων (42 κατά τον Κλημέντα τον Αλεξανδρέα, 20000 κατά τον Ιαμβλίχο. 36525 κατά τους ιερείς του Θωθ, που δεν είναι άλλος απ'τον Ερμή) στις σελίδες των οποίων ήταν γραμμένα τα πάντα. Αποσπάσματα αυτής της φανταστικής βιβλιοθήκης, συμπιλημένα ή κατασκευασμένα τον 3ο αιώνα, συνθέτουν αυτό που αποκαλείται Corpus Hermeticum. Σ' ένα από αυτά (ή στον Ασκληπιό, που επίσης αποδίδεται στον Τρισμέγιστο), ο Γάλλος θεολόγος Αλανός της Λίλλης ανακάλυψε, γύρω στα τέλη του 12ου αιώνα τον ακόλουθο ορισμό, που οι επελθούσες γενεές δεν έμελλε να ξεχάσουν: "Ο Θεός είναι μια νοητή σφαίρα, που το κέντρο της είναι παντού, και η περιφέρεια της, πουθενά". Οι προσωκρατικοί μιλούσαν για μιαν άπειρη σφαίρα. Ο Αλμπερτέλι (όπως και, παλαιότερα ο Αριστοτέλης) είναι της γνώμης πως σ' αυτή την έκφραση διαπράττεται ένα contradictio in adjecto ( ),γιατί το υποκείμενο και το κατηγορούμενο αλληλοαναιρούνται, όσο κι αν αυτό δεν αποκλείεται να είναι σωστό, ο ορισμός των ερμητικών βιβλίων, σχεδόν μας επιτρέπει να τη φανταστούμε αυτή την σφαίρα. Τον 13ο αιώνα, η εικόνα έκανε πάλι την εμφάνισή της στο συμβολικό Roman de la Rose,(Η μυθιστορια του ροδου: το σημαντικοτερο μεσαιωνικο ποιημα - μυθιστορια,αποτελειται απο 22.700 οκτασυλλαβους στιχους και αποδιδεται σε δυο συγγραφεις των αρχων του13ου αιωνα:τον Guillaume de Lorris και τον Jean Chopinel ή Clopinel ή de Meug) οπού αποδίδεται στον Πλάτωνα και στη εγκυκλοπαίδεια Speculum Triplex. Τον 16ο αιώνα, στο τελευταίο κεφάλαιο του τελευταίου βιβλίου του Πανταγκρυέλ, αναφέρεται "αυτή η νοερή σφαίρα που το κέντρο της είναι παντού, η περιφέρειά της πουθενά και τη λέμε Θεό". Για το μεσαιωνικό μυαλό, η έννοια ήταν σαφής; Ο Θεός βρίσκεται μέσα σε καθένα από τα πλάσματα Του, αλλά κανένα από αυτά δεν Τον ορίζει. "Ο ουρανός και ο ουρανός του ουρανού δε σε χωρούν" είπε ο Σολομών, η γεωμετρική μεταφορά της σφαίρας θα μπορούσε να επέχει θέση επεξήγησης σ' αυτά τα λόγια.
Το ποίημα του Δάντη έχει απαθανατίσει την πτολεμαϊκή αστρονομία που για 1400 χρόνια δέσποσε στη φαντασία της ανθρωπότητας. Η γη καταλαμβάνει το κέντρο του σύμπαντος. Είναι μια ακίνητη σφαίρα, εννέα ομόκεντρες σφαίρες περιστρέφονται γύρω της. Οι πρώτες επτά είναι οι πλανητικοί ουρανοί (οι ουρανοί της Σελήνης, του Ερμή, της Αφροδίτης, του Ήλιου, του Άρη, του Διός, του Κρόνου),η όγδοη, ο ουρανός των απλανών αστέρων. Η ένατη, ο κρυστάλλινος ουρανός, που λέγεται και Πρώτος Κινητός. Αυτός είναι περιζωσμένος από το Εμπύρειο που είναι καμωμένο από φως. Όλη αυτή η κοπιώδης συσκευή με τις κούφιες, διαφανείς και περιστρεφόμενες σφαίρες ( οποιοδήποτε σύστημα θα απαιτούσε τουλάχιστον 55) κατέληξε να αποτελεί πνευματική ανάγκη.
De hipothesibus motuum coelestium a se constitutis commentariolus {Μικρή συγγραφή για τις βάσει των κινήσεών των ουράνιων σωμάτων διατυπωμένες υποθέσεις(1514) στο οποίο περιλαμβάνεται εν σπέρματι η ηλιοκεντρική θεωρία που, 30 χρόνια αργότερα έμελλε να την αναπτύξη ο ίδιος στο βασικό του σύγγραμμα De revolutionibus orbium coelestium (περί των περιστροφών των ουράνιων σφαιρών 1543)} είναι ο μετριόφρων τίτλος τον οποίο ο Κοπέρνικος, αρνητής του Αριστοτέλη, έδωσε στο χειρόγραφο που άλλαξε την εικόνα μας για τον κόσμο.Για έναν άνθρωπο, όμως, τον Τζορντάνο Μπρούνο, η εκπόρθηση των αστρικών θόλων σήμανε την απελευθέρωση. Ο Μπρούνο στο Δείπνο [της Τεταρτης] των Τερφών, διακήρυξε πως ο κόσμος είναι το άπειρο αιτιατών ενός άπειρου αιτίου και πως η θεότητα είναι πολύ κοντά μας, "αφού είναι πιο πολύ μέσα μας απ' όσο είμαστε μέσα μας εμείς οι ίδιοι",έψαξε τις λέξεις για να διαλαλήσει στους ανθρώπους το κοπερνίκειο Διάστημα, και χάραξε σε μια περίφημη σελίδα:"Μπορούμε να αποφανθούμε με βεβαιότητα ότι το σύμπαν είναι όλο ένα κέντρο ή ότι το κέντρο του σύμπαντος είναι παντού, και η περιφέρεια, πουθενά"(De la causa, principio ed Uno 1584[Σημαίνον φιλοσοφικό σύγγραμμα στο οποίο ο Μπρούνο διακηρύσσει τη μονιστική θεωρία του: μια θεμελιώδης ενότητά συνέχει όλες τις υπάρξεις, και οι αντιθέσεις συγχωνεύονται στην άπειρη ενότητα του Όντος.]
Αυτό γράφτηκε με ευφροσύνη, Το 1584, όταν έφεγγε ακόμα η Αναγέννηση, εβδομήντα χρόνια αργότερα, δεν είχε μείνει ούτε μια ανταύγεια εκείνου του φέγγους, και οι άνθρωποι ένιωθαν χαμένοι στο χρόνο και στον χώρο - στο χρόνο, γιατί, αν το μέλλον και το παρελθόν είναι άπειρα, δεν είναι δυνατόν να υπάρχει πραγματικά το πότε. Στο χώρο , γιατί, αν κάθε ον δεν έχει την ίδια απόσταση από το άπειρο και από το απειροστό, δεν μπορεί να υπάρχει ούτε το που. Κανείς δεν είναι ποτέ κάπου, κάνεις δεν ξέρει τις διαστάσεις το προσώπου του. Στην Αναγέννηση, η ανθρωπότητα πίστεψε πως είχε ανδρωθεί, κι αυτό διαλαλούσε δια στόματος του Μπρούνο, του Καμπανέλα και του Μπέικον. Τον 17ο αιώνα, την τσάκισε μια αίσθηση γήρατος, για να συγχωρεθεί, ξέθαψε τη δοξασία ενός αργού και μοιραίου εκφυλισμού όλων των πλασμάτων, συνέπεια του προπατορικού αμαρτήματος. (Γνωρίζουμε, απ'το 5ο κεφάλαιο της Γενέσεως, οτι έγειναν πάσαι αι ημέραι του Μαθουσάλα εννεακόσια εξήκοντα εννέα έτη, απ' το εκτο , οτι κατ' εκείνας τας ημέρας ήσαν οι γίγαντες επί της γης). Η Πρώτη Επέτειος της ελεγείας "Anotomy of the world" του Τζον Νταν θρήνησε την πολύ σύντομη ζωή και το μικροσκοπικό δέμας των ανθρώπων εκείνης της εποχής, που ήταν σαν τα ξωτικά και τους Πυγμαίους. Ο Μίλτον, κατά τον βιογράφο του Τζόνσον, φοβόταν πως το επικό είδος είχε εξαλειφθεί από την Γη. Ο Γκλάνβιλ πίστευε πως ο Αδάμ, "το αριστείον του Θεού", ήταν προικισμένος με τηλεσκοπική και μικροσκοπική όραση. Ο Ρόμπερτ Σαουθ έγραψε το περίφημο: "Ο Αριστοτέλης δεν ήταν πάρα ερείπια του Αδάμ, και η Αθήνα, τα συντρίμμια του Παραδείσου." Σ' αυτόν τον καταρρακωμένο αιώνα, ο απόλυτος χώρος που ενέπνευσε τα εξάμετρα του Λουκριτίου (Τόσο είναι ο τόπος ο απεικός παντού απλωμένος για όλα/τα πράματα,τόσο άπειρος απ' όλα του τα μέρη. De rerum Natura) ο απόλυτος χώρος που είχε σημάνει την απελευθέρωσει του Μπρούνο, στάθηκε για τον Πασκάλ ένας λαβύρινθος και μια άβυσσος["Ο Μπόρχες δεν θρηνεί τη μεταβολή, γιατί και ο Πασκάλ φτάνει στο Ύψιστον. Οι δυνατοί όμως ποιητές, αντίθετα απο τον Πασκάλ, δεν ζουν για να ανέχονται την θλίψη, δεν επαναπαύονται αποκτώντας το Ύψιστον σε μια τόσο υψηλή τιμή. Harold Bloom.] Ο Πασκάλ απεχθανόταν το σύμπαν και θα ήθελε να λατρεύει τον Θεό, όμως ο Θεός γι αυτον ήταν λιγότερο πραγματικός απ' το απεχθές σύμπαν. Λυπόταν για το γεγονός ότι το στερέωμα δε μιλούσε, και παρομοίωσε τη ζωή μας με τη ζωή των ναυαγών σ' ένα έρημο νησί.
Ένιωσε το αμείωτο βάρος του φυσικού κόσμου, ένιωσε φόβο, ίλιγγο και μοναξιά, και τα εξέφρασε μ' αυτά τα λόγια:" Η φύση είναι μια άπειρη σφαίρα, που το κέντρο της είναι παντού, και η περιφέρεια ,πουθενά". Έτσι είναι γραμμένη η φράση στη έκδοση Brunschieg, όμως η κριτική έκδοση Tourneur (Παρισι 1941),που περιλαμβάνει τις διαγραφές και τους ενδοιασμούς του πρωτότυπου, αποκαλύπτει πως ο Πασκάλ άρχιζε με τη λέξη "effroyable": "Μια τρομαχτική σφαίρα, που το κέντρο της είναι παντού, και η περιφέρεια πουθενά".
Ίσως η Παγκόσμια Ιστορία δεν είναι παρά η ιστορία του διαφορετικού τονισμού μερικών μεταφορών.
Το πιόνι, Κ. Καβάφης (1863- 1933)
Πολλάκις βλέποντας να παίζουν σκάκι
ακολουθεί το μάτι μου ένα Πιόνι
οπού σιγά, σιγά τον δρόμο βρίσκει
και στην υστερινή γραμμή προφθαίνει.
Με τέτοια προθυμία πάει στην άκρη
οπού θαρρείς πως βέβαια εδώ θ’ αρχίσουν
η απολαύσεις του κ’ η αμοιβές του.
Πολλαίς στον δρόμο κακουχίαις βρίσκει.
Λόγχαις λοξά το ρίχνουν πεζοδρόμοι·
τα κάστρα το χτυπούν με ταις πλατειαίς των
γραμμαίς· μέσα στα δυο τετράγωνά των
γρήγοροι καβαλλάρηδες γυρεύουν
με δόλο να το κάμουν να σκαλώση·
κ’ εδώ κ’ εκεί με γωνιακή φοβέρα
μπαίνει στον δρόμο του κανένα πιόνι
απ’ το στρατόπεδο του εχθρού σταλμένο.
Αλλά γλυτώνει απ’ τους κινδύνους όλους
και στην υστερινή γραμμή προφθαίνει.
Τι θριαμβευτικά που εδώ προφθαίνει,
στην φοβερή γραμμή την τελευταία·
τι πρόθυμα στον θάνατό του αγγίζει!
Γιατί εδώ το Πιόνι θα πεθάνη
κ’ ήσαν οι κόποι του προς τούτο μόνο.
Για την βασίλισσα, που θα μας σώση,
για να την αναστήση από τον τάφο
ήλθε να πέση στου σκακιού τον άδη.
(Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993)
Το Σκάκι, Χόρχε Λουίς Μπόρχες (1899-1986)
Ασθενικός βασιλιάς, λοξός αξιωματικός, φρενιασμένη
βασίλισσα, πύργος ευθύς, πολυμήχανος στρατιώτης
απάνω στην ασπρόμαυρη πορεία
ψάχνει ο ένας τον άλλο και συγκρούονται σ’ επίμονη μάχη.
Δεν ξέρουν πως το σίγουρο χέρι
του παίχτη τους ρυθμίζει τη μοίρα,
δεν ξέρουν πως μια τρομαχτική νομοτέλεια
ελέγχει τις αποφάσεις και τη διαδρομή τους.
Αλλά κι ο ίδιος ο παίχτης είναι αιχμάλωτος
(η έκφραση είναι του Ομάρ) μιας άλλης σκακιέρας
με μαύρες νύχτες και άσπρες μέρες.
Ο Θεός κινάει τον παίχτη κι ο παίχτης τα πιόνια.
Μα άραγε ποιος Θεός, πίσω από το Θεό, κινάει το νήμα
της σκόνης και του χρόνου, του ονείρου και της αγωνίας;
(μετ. Δημήτρης Καλοκύρης)
Το μυθικό Σκάκι
Στο μυθικό σκάκι (fairy chess) ανήκαν στην αρχή του εικοστού αιώνα όλα τα ετερόδοξα είδη προβλημάτων. Όταν τα βοηθητικά και τα αντίστροφα προβλήματα έγιναν αρκετά συνηθισμένα, παρέμειναν ετερόδοξα αλλά δεν θεωρούνταν πια ότι ανήκαν στο μυθικό σκάκι.
Σήμερα στο μυθικό σκάκι παραμένουν τα προβλήματα που έχουν (α) μυθικά κομμάτια, (β) μυθικές συνθήκες, (γ) μυθικές σκακιέρες, (δ) ρετροανάλυση, (ε) κατασκευαστικούς άθλους.Κάποια μυθικά προβλήματα έχουν εξαιρετικές ιδέες και είναι κρίμα που δεν είναι το είδος αυτό αρκετά γνωστό. Οι προχωρημένοι λύτες βρίσκουν μεγάλη ευχαρίστηση μελετώντας την λύση των μυθικών προβλημάτων. Οι συνθέτες που ασχολούνται με μυθικό σκάκι έχουν μικρότερο κίνδυνο να είναι αντισιπέ τα έργα τους. (α) ΚομμάτιαΤα βασικά κομμάτια είναι έξι : K Q R B S P . Τα μυθικά κομμάτια είναι περισσότερα από χίλια. Κάποια έχουν ενδιαφέρον και χρησιμοποιούνται από αρκετούς συνθέτες, κάποια άλλα παραμένουν μόνο ως αξιοπερίεργες προτάσεις. Τα μυθικά διαφέρουν από τα βασικά, στην κίνηση ή σε κάποιες ιδιότητες και επεκτείνουν τις δυνατότητες των προβληματιστών σε νέες ανεξερεύνητες περιοχές.Προσπαθώντας να χωρίσουμε σε κατηγορίες τα κομμάτια, βρίσκουμε τρεις βασικές, (Άλτες, Δρομείς, Εμποδιστές), αλλά υπάρχουν και μερικά κομμάτια που δεν ανήκουν σε καμμιά. Πρώτον, έχουμε τους άλτες (leapers), τα κομμάτια που πηγαίνουν από ένα τετράγωνο σε μια ορισμένη απόσταση, χωρίς να εμποδίζονται από ενδιάμεσα κομμάτια. Στο σαχ ενός άλτη δεν μπορούμε να παρεμβάλλουμε κομμάτι.
Στην κατηγορία αυτή γνωρίζουμε ήδη τον Ίππο. Αν υποθέσουμε ότι βρίσκεται στο κέντρο ενός τετραγώνου που έχει πλευρά ίση με [1], τότε μπορεί να πηδήξει μέχρι το κέντρο ενός τετραγώνου που απέχει [τετραγωνική ρίζα του 5]. Μπορούμε να δώσουμε με δυό αριθμούς (γ,σ) πόσα τετράγωνα στην γραμμή και πόσα τετράγωνα στην στήλη μετακινείται ο άλτης. Μπορεί η κίνηση με πάρσιμο να είναι αλλιώτικη από την κίνηση χωρίς πάρσιμο. S: Ο Ίππος (knight) είναι άλτης (2,1) ή (1,2) και αλλάζει χρώμα τετραγώνου. C: Η Καμήλα (camel) είναι άλτης (3,1) ή (1,3) που δεν αλλάζει χρώμα τετραγώνου.Z: Η Ζέβρα (zebra) είναι άλτης (3,2) ή (2,3) και αλλάζει χρώμα τετραγώνου.K: Ο Βασιλιάς (king) είναι υβριδικός άλτης (1,0) ή (1,1). P: Το Πιόνι (pawn) κινείται ως άλτης (0,1) ή (0,2) και παίρνει ως άλτης (1,1) πάντοτε απομακρυνόμενος από το αρχικό τετράγωνο.Δεύτερον, έχουμε τους δρομείς (riders), που έχουν γραμμική κίνηση και εμποδίζονται από παρεμβαλλόμενα κομμάτια. Με τους δρομείς δημιουργούμε καρφώματα και διατομές.Μπορούμε να δώσουμε με δυό αριθμούς (γ,σ) πόσα τετράγωνα στην γραμμή και πόσα τετράγωνα στην στήλη μετακινείται με κάθε βήμα του ο δρομέας. Οι δρομείς είναι άλτες πολλαπλών βημάτων.
Μπορεί η κίνηση με πάρσιμο να είναι αλλιώτικη από την κίνηση χωρίς πάρσιμο.B: Ο Αξιωματικός (bishop) είναι δρομέας (1,1) και δεν αλλάζει χρώμα τετραγώνου.R: Ο Πύργος (rook) είναι δρομέας (1,0) ή (0,1).Q: Η Βασίλισσα (queen) είναι υβριδικός δρομέας (1,1) ή (1,0).N: Ο Καβαλάρης της Νύχτας (nightrider) είναι δρομέας (2,1) ή (1,2).Τρίτον, υπάρχουν οι εμποδιστές (hoppers), που μπορούν να κινηθούν μόνο αν υπάρχει ένα ενδιάμεσο κομμάτι για να το υπερπηδήσουν. Αυτό το εμπόδιο λέγεται και υπομόχλιο. G: Η Ακρίδα (Grasshopper) κινείται όπως η Βασίλισσα και πηγαίνει στο αμέσως επόμενο τετράγωνο του εμπόδιου, όπου μπορεί να πάρει το αντίπαλο κομμάτι που είναι εκεί.L: Ο Κροκόδειλος (Locust) κινείται περίπου όπως η Ακρίδα, όταν κινείται παίρνει το εμπόδιο και κατεβαίνει σε κάποιο επόμενο τετράγωνο αν η γραμμή είναι ελεύθερη.Πολύ ενδιαφέρον έχουν τα σύνθετα κομμάτια. Γνωρίζουμε την Βασίλισσα (queen) που κινείται και παίρνει σαν Πύργος ή σαν Αξιωματικός. Υπάρχει η Αυτοκράτειρα (empress) που συνδυάζει δυνατότητες Πύργου και Ίππου, και η Πριγκίπισσα (princess) που συνδυάζει δυνατότητες Αξιωματικού και Ίππου. Άλλος τρόπος σύνθεσης δυνατοτήτων μπορεί να δώσει κομμάτια όπως, (RS) που κινείται σαν Βασίλισσα αλλά παίρνει σαν Ίππος, (BS) που κινείται σαν Αξιωματικός και παίρνει σαν Ίππος, κλπ.
Από το κινέζικο σκάκι (xiangqi) προέρχονται ο Μάο, ο Βάο, ο Πάο και η Λέο. M: Ο Μάο (Mao) κινείται όπως ο Ίππος αλλά δεν είναι άλτης. Κινείται, απομακρυνόμενος από την θέση του, κάνοντας ένα βήμα στην γραμμή (ή στην στήλη) και ένα βήμα στην διαγώνιο. Αν είναι κατειλημμένο το τετράγωνο του πρώτου βήματος, δεν μπορεί να κινηθεί.V, P, Le: Οι Βάο (Vao), Πάο (Pao), Λέο (Leo) κινούνται όπως ο Αξιωματικός, ο Πύργος και η Βασίλισσα. Η διαφορά είναι ότι όταν πρόκειται να πάρουν ένα κομμάτι, είναι εμποδιστές.Βασιλικό κομμάτι (royal piece) είναι αυτό που δεν πρέπει να χαθεί γιατί τελειώνει το παιγνίδι. Στο κανονικό σκάκι υπάρχει μόνο ένα, ο Βασιλιάς (king). Στο μυθικό σκάκι, μπορούν να υπάρχουν περισσότερα από ένα ομοιόχρωμα βασιλικά κομμάτια. Αν ως βασιλικό κομμάτι οριστεί ένας Ίππος, θα κινείται και θα παίρνει κομμάτια όπως ο Ίππος, αλλά θα δέχεται σαχ και θα κινδυνεύει όπως ο Βασιλιάς.(β) Μυθικές συνθήκεςΜυθικές συνθήκες (fairy conditions) επινοούνται συνεχώς. Κάποιες συνθήκες κρατούν το ενδιαφέρον των συνθετών μόνο για λίγο καιρό. Άλλες συνθήκες, όπως η Κίρκη ή το Μαντράσι παρουσιάζονται πολύ συχνά σε διαγωνισμούς σύνθεσης και θα τα δούμε σε επόμενες αναρτήσεις.Στην Κίρκη (Circe chess), κάθε κομμάτι που παίρνεται, ξαναγεννιέται στο αρχικό του τετράγωνο. Αν το τετράγωνο είναι κατειλημμένο, το κομμάτι χάνεται. Για παράδειγμα, αρχικό τετράγωνο για λευκό Πύργο είναι το a1 ή το h1. Αν ο Πύργος παίρνεται σε άσπρο τετράγωνο, θα αναγεννηθεί στο h1. Αν παίρνεται σε μαύρο τετράγωνο, θα αναγεννηθεί στο a1. Παρόμοια ισχύουν για Αξιωματικό και Ίππο. Το πιόνι επιστρέφει στο αρχικό τετράγωνο (γραμμή-2 για λευκό, γραμμή-7 για μαύρο) της στήλης που πάρθηκε. Στην κανονική Κίρκη ο βασιλιάς δεν περιλαμβάνεται στην συνθήκη. Υπάρχει άλλη συνθήκη που τον περιλαμβάνει, η Κίρκη που συμπεριλαμβάνει τον βασιλιά (Circe Rex Inclusiv).Στο Μαντράσι (Madrasi chess), αν ένα κομμάτι απειλήσει ίδιου τύπου (και βέβαια διαφορετικού χρώματος) κομμάτι, τότε παραλύουν και τα δύο. Η μόνη δυνατότητα που έχουν είναι το ένα να παραλύει το άλλο. Στο κανονικό Μαντράσι ο βασιλιάς δεν περιλαμβάνεται στην συνθήκη.
Υπάρχει άλλη συνθήκη που τον περιλαμβάνει, το Μαντράσι που συμπεριλαμβάνει τον βασιλιά (Madrasi Rex Inclusiv).Στην συνθήκη Σειράς κινήσεων (Series), (έχουμε δει το βοηθητικό σειράς κινήσεων), κάνει η μια πλευρά μια σειρά κινήσεων και μετά απαντά με μια κίνηση η άλλη πλευρά για να εκπληρώσει αυτό που ζητά η εκφώνηση.(γ) Μυθικές σκακιέρεςΟι κυλινδρικές σκακιέρες ήσαν πολύ δημοφιλείς στην αρχή του εικοστού αιώνα. Ο οριζόντιος κύλινδρος (horizontal cylinder) ένωνε την στήλη-h με την στήλη-a. Ο κατακόρυφος κύλινδρος (vertical cylinder) ένωνε την γραμμή-8 με την γραμμή-1. Ο συνδυασμός των δύο κυλίνδρων λέγεται δακτύλιος (torus ή anchor ring).
Υπάρχουν σκακιέρες που δεν είναι τετραγωνικές ή που δεν έχουν 64 τετράγωνα. Ειδική κατηγορία είναι το τρισδιάστατο σκάκι (3d-chess), όπως εκείνο που έπαιζε ο κος Σποκ στην τηλεοπτική σειρά "Ταξίδι στα Αστέρια".(δ) ΡετροανάλυσηΣτην κατηγορία ρετροανάλυσης (retroanalysis ή retro) υπάγονται τα προβλήματα, όπου χρειάζεται να δούμε τι έγινε σε προηγούμενες κινήσεις. Μπορεί να ψάχνουμε την σειρά των κινήσεων που οδήγησε στην δεδομένη θέση, όπως στις αποδεικτικές παρτίδες (proof games), ή μπορεί να θέλουμε να διαπιστώσουμε αν ισχύει κάποιο δικαίωμα (ας πούμε το δικαίωμα του ροκέ) για την μία ή και για τις δυο αντίπαλες παρατάξεις.(ε) Κατασκευαστικοί άθλοιΟι κατασκευαστικοί άθλοι (construction tasks) είναι γρίφοι, που γίνονται με σκακιέρες και σκακιστικά κομμάτια, όπου επιδιώκεται η επίτευξη ενός μέγιστου αριθμού κινήσεων ή τοποθετήσεων κομματιών ή σαχ ή προαγωγών κλπ. Οι λύσεις μπορεί να αποδέχονται παράνομες θέσεις.
Ο Σουν Τσου είπε:
*
Όσοι είναι ανίκανοι να αντιληφθούν του κίνδυνους που συνεπάγεται η χρήση όπλων είναι εξίσου ανίκανοι να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο οφείλουν να τα χρησιμοποιούν.
*
Αποκορύφωμα της στρατηγικής ικανότητας είναι το να υποτάξεις τον εχθρό χωρίς να δώσεις μάχη.
*
Όταν γνωρίζεις καλά τον εχθρό και γνωρίζεις και τον εαυτό σου καλά, μπορείς να δώσεις εκατό μάχες και να κερδίσεις και τις εκατό.
*
Εκείνος που προσαρμόζει την τακτική του ανάλογα με την κατάσταση του εχθρού μπορεί να θεωρηθεί εμπνευσμένος.
*
Αφήνετε πάντα μια οδό διαφυγής σε ένα περικυκλωμένο στρατό.
*
Υπάρχουν κάποιοι δρόμοι που δεν πρέπει να ακολουθούμε, κάποιοι στρατοί που δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε, κάποιες πόλεις που δεν πρέπει να πολιορκούμε, και κάποια εδάφη που δεν πρέπει να διεκδικούμε.
*
Όποιος στερείται διορατικότητας και υποτιμά τον εχθρό είναι βέβαιο ότι θα ηττηθεί.
*
Εάν οι διαταγές σας χαρακτηρίζονται από συνέπεια και αποτελεσματικότητα, το στράτευμα θα υπακούσει. Εάν είναι ασυνεπείς και αναποτελεσματικές , το στράτευμα δεν θα υπακούσει.
*
Όταν το στράτευμα είναι ισχυρό και οι αξιωματικοί αδύναμοι, το αποτέλεσμα είναι η απείθεια.
*
Αποτελεί χρέος του στρατηγού να είναι ήρεμος και αινιγματικός, αμερόληπτος και αυτοπειθαρχημένος.
ΜητσιΧώστα επεισόδιο 1
Βόρεια Εύβοια, Το Σχέδιο, 1ο Μέρος
Μια ώρα και είκοσι λεπτά με μαρτυρίες και ντοκουμέντα
Why Nobody Wants This Part of Europe
Αυτό το θέμα δεν έχει να κάνει για σκάκι! Ο καθένας θα μπορεί να αναρτήσει ιδέες, βίντεο και ότι άλλο θέλει να μοιραστεί!