Jak przygotować się do startu w turnieju szachowym?
Często zadajecie mi to pytanie, dlatego postanowiłem przygotować kompleksowy artykuł na ten temat. Sprawa nie jest prosta, ponieważ wszystko zależy od poziomu gry, dostępnego czasu i funduszy.
Nie da się znaleźć jednego, prostego przepisu, który pozwoli każdemu wykrzesać maksimum możliwości. Z tego artykułu dowiecie się jakie są moje zwyczaje, co należy robić, a czego nie. Pamiętajcie jednak, że są to tylko porady, możecie je modyfikować według własnego uznania i preferencji!
Poradnik będzie podzielony na trzy części. Pierwsza będzie przeznaczona dla początkujących, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z turniejami. Druga dla zaawansowanych, którzy grali już w niejednych zawodach i mają spore pojęcie o grze (okolice drugiej kategorii). Trzecia część będzie przeznaczona dla szachistów, którzy zajmują się (lub chcę się zajmować) szachami "na poważnie"
Mimo wszystko polecam przeczytać wszystkie części, aby dowiedzieć się jak najwięcej!
Przygotowanie turniejowe dla początkujących
Jeżeli dopiero rozpoczynasz swoją przygodę z szachami turniejowymi to powinieneś się zapoznać z przepisami gry – pełny kodeks szachowy znajdziesz TUTAJ (link).
Najważniejsze zasady przedstawia sędzie klasy państwowej Aleksander Kędzierski:
"Zawodnik biorący udział w turnieju musi oczywiście pamiętać o zachowaniu kilku podstawowych przepisów. Przede wszystkim, w grze turniejowej każda partia rozgrywana jest z użyciem zegara szachowego, który odmierza czas zużyty przez obu graczy, a tzw. opadnięcie chorągiewki, czyli przekroczenie czasu, zasadniczo oznacza porażkę zawodnika.
Wszystkie posunięcia należy wykonywać jedną ręką, a dźwignię zegara należy przełączać tą samą ręką, którą zostało wykonane posunięcie. Dla początkujących ważne są też zasady „dotknięta idzie” oraz „postawiona stoi”. W szachach klasycznych ważne jest też prawidłowe prowadzenie zapisu partii, który służy nie do tylko składania różnorakich reklamacji, ale przede wszystkim (po dobrze przeanalizowanej partii!) służy podniesieniu poziomu gry.
Przed każdym turniejem podstawowym zadaniem zawodnika jest oczywiście zapoznanie się z regulaminem turnieju, w którym powinny być zawarte informacje o tempie gry, systemie rozgrywek, liczbie rund, harmonogramie oraz kryteria punktacji pomocniczej."
To najważniejsze zasady, które pozwolą Ci odnaleźć się w szachowym savoir-vivre.
Co powinieneś zrobić poza przestudiowaniem kodeksu szachowego? Zdecydowanie powinieneś rozegrać swój umysł! W jaki sposób to zrobić?
Sprawa jest bardzo prosta – rozgrywaj 1-2 partie przez internet (tempem co najmniej 10min na osobę!) oraz rozwiązuj zadania taktyczne.
Codziennie rozwiązuj 5 zadań na chess.com, rozegraj 1-2 partie, a na pewno pojedziesz na zawody dobrze rozegrany!
Przygotowanie turniejowe dla zaawansowanych
Rozegrałeś już kilkanaście/kilkadziesiąt turniejów, a postępów nie widać? Przyczyn może być wiele, ale jedną z nich może być złe przygotowanie do zawodów.
Prawdopodobnie zdobyłeś już II lub III kategorię. Co powinieneś zrobić, aby maksymalnie wykorzystać swój potencjał przy szachownicy?
Aspekty szachowe
Przed zawodami powinieneś zrobić całkowitą powtórkę swojego repertuaru. (Jeżeli nie masz go spisanego to najwyższy czas to zrobić!)
Przykładowy plik z wariantem poniżej:
Dzięki takiej powtórce odświeżysz sobie warianty i podczas partii będzie grało Ci się lżej.
Jednak debiuty to nie wszystko. Przed zawodami powinieneś położyć duży nacisk na trening taktyczny. Dzięki temu Twój mózg się rozgrzeje, a w czasie zawodów będziesz widział dużo więcej motywów i kombinacji!
Zdecydowanie powinieneś też korzystać z odpowiednich algorytmów myślenia - więcej na ten temat znajdziesz w moim e-booku - LINK.
Aspekty pozaszachowe
Pamiętaj, że po jednej nieprzespanej nocy mózg potrzebuje aż trzech całkowicie przespanych, aby w pełni się zregenerować. Dlatego polecam już tydzień przed zawodami wysypiać się po 8 godzin dzienne.
Z moich obserwacji wynika, że spora część szachistów niezwykle stresuje się w czasie zawodów. Oczywiście jeżeli będziesz się telepał ze strachu przy szachownicy to nie zagrasz na maksimum swoich możliwości. Dlatego właśnie warto zwrócić uwagę na aspekty psychologiczne.
Czy umiesz radzić sobie ze stresem? Jeżeli nie to koniecznie zastosuj moje wskazówki!
W czasie partii:
-nie wykonuj nerwowych ruchów – jeżeli uspokoisz ciało to uspokoisz umysł
-kontroluj oddech – 10 głębokich wdechów i wydechów, a emocje z Ciebie "zejdą"
Przygotowanie turniejowe dla "profesjonalistów"
Prawdopodobnie nad szachownicą spędziłeś już kilka lat, rozegrałeś dziesiątki, jeśli nie setki partii. Co zrobić, abyś w czasie zawodów w pełni wykorzystał swoją wiedzę i umiejętności?
Aspekty szachowe
W szachach, tak jak w praktycznie każdej dziedzinie istnieje zbiór działań, które przynoszą nam najwięcej korzyści. Oczywiście warto rozwijać się równomiernie, jednak przed zawodami należy skupić się na trzech aspektach: liczeniu wariantów, zmyśle taktycznym i debiutach.
Debiuty
Wyobraź sobie taką sytuację (albo przypomnij!) - rozegrałeś poranną rundę, poszedłeś na obiad i masz 30 minut, żeby przygotować się do kolejnej. Wyszukujesz w bazie partie przeciwnika i okazuje się, że gra on debiut, którego nie masz opracowanego!
I co jesteś w stanie zrobić? Nauczysz się nowego wariantu w 15 minut? Raczej nie...
Więc gdzie popełniłeś błąd? W czasie przygotowania do zawodów! Nie możesz dopuścić do tego, że Twój repertuar opiera się na "lewych" wariantach, lub że są w nim dziury!
Koniecznie przed zawodami przystąp do solidnego przestudiowania repertuaru debiutowego. Sprawdź, czy nie ma w nim braków, lub "lewych" wariantów. Bardzo pomocne może być rozegranie kilkudziesięciu blitzów przez internet. Dzięki temu dowiesz się, w których wariantach się gubisz, a których totalnie nie znasz.
Pamiętaj, aby każde opracowanie wariantu zapisać – albo w zeszycie, albo w wersji elektronicznej. Ważne jest to, żebyś w czasie zawodów miał możliwość powtórki wariantu.
Liczenie wariantów
Temat rzeka, z moich doświadczeń trenerskich wynika, że zawodnicy na poziomie około 1800 elo liczą bardzo "dziurawo". Co zrobić, aby Twoje kalkulacje były dokładne? Rozwiązuj dużo studiów szachowych (zadań nastawionych na dokładne policzenie wariantów).
Tylko tyle i aż tyle!
Zmysł kombinacyjny
Myślę, że tutaj nie trzeba dużo tłumaczyć. Jeżeli chcesz wygrywać partie to musisz widzieć zależności pomiędzy figurami – dzięki temu dostrzeżesz wszystkie kombinacje na szachownicy!
Do codziennego treningu dorzuć 30 minut rozwiązywania taktyki, a podczas zawodów mi podziękujesz
Aspekty pozaszachowe
Pamiętasz jak ostatnio grałeś na turnieju i po czterech godzinach gry myślałeś, że zemdlejesz? Jak myślisz, co było tego przyczyną?
"Mózg to tylko 2% masy naszego ciała, a zużywa aż 20% energii, którą dostarczamy do organizmu!"
Prawdopodobnie dostarczyłeś mózgowi zbyt mało energii!
Kiedy we wrześniu dowiedziałem się, że mam grać w kołówce na IM-a postanowiłem zainteresować się tematem diety dla mózgu. W internecie znalazłem całe mnóstwo informacji, z których skorzystałem.
Efekty przerosły moje oczekiwania! Miałem masę energii, a grało mi się naprawdę świetnie.
Teraz postanowiłem pójść o krok dalej i poprosiłem o pomoc wykwalifikowaną dietetyczkę mgr Sylwię Wychowałek.
Pani Sylwia zgodziła się podzielić się ze mną wskazówkami, które teraz ja przekażę Wam!
Dieta dla umysłu w pigułce
Jeżeli wyrazicie taką chęć w komentarzach to postaram się namówić Panią Sylwię na publikację jej artykułu!
Podstawowe przykazania:
1.Śniadanie to podstawa – powinieneś je spożyć do godziny po przebudzeniu. Dlaczego jest ono aż tak istotne?
Mózg nie jest w stanie działać bez paliwa – pożywne śniadanie dostarczy mu odpowiednich składników, które pozwolą Ci myśleć na najwyższych obrotach!
2.Posiłki co 3-4 godziny - "zbyt długie przerwy to spadek glukozy, a to powoduje spadek wydolności fizycznej i umysłowej: obniżenie zdolności koncentracji, osłabienie, rozdrażnienie, zmniejszenie odporności na stres"
3.Ostatni posiłek powinien zostać zjedzony około 2-3 godziny przed spaniem. Sen też jest bardzo ważny (powinien trwać około 8h!).
"Brak snu to:
-spadek uwagi
-zaburzona ocena rzeczywistości
-osłabienie pamięci
-osłabienie możliwości poznawczych"
4.Do swojej diety włącz:
a)czekolada (tylko gorzka!) - poprawia nastrój, pamięć i daje organizmowi magnez
b)woda (nie słodkie napoje!) - gasi pragnienie, dostarcza tlen do mózgu i oczyszcza ciało z toksyn
c)ryby morskie – dostarczają kwasów omega-3, które wzmacniają odporność (chorowanie nie pomaga ani w treningu, ani w graniu...)
d)słonecznik – "jego ziarna są jak multiwitamina – zawierają prawie wszystkie wymagane przez mózg składniki odżywcze"
e)warzywa i owoce – zawierają między innymi potas, który "usprawnia przepływ impulsów w układzie nerwowym przez co myślimy szybciej i jaśniej"
Dieta nie zadziała po tygodniu, ani po dwóch! Tylko regularne stosowanie się do tych zaleceń przyniesie efekty!
To już wszystko, co dla Was przygotowałem – pamiętajcie, że sukces w szachach odnosi się dzięki systematyczności!
Serdeczne podziękowania dziękuję do Aleksandra Kędzierskiego i Sylwi Wychowałek za pomoc merytoryczną w stworzeniu tego artykułu!
Aleksa możecie znaleźć głównie w Skarżysku-Kamiennej, gdzie uparcie stara się popularyzować szachy! Jeżeli szukacie turnieju (w Warszawie, Puławach, lub Skarżysku), lub zajęć szachowych to kontaktujcie się przez FB
Pani Sylwia bardzo się napracowała, żeby pomóc mi w zebraniu informacji na temat "Diety dla umysłu". Jeżeli zainteresowały Was te informacje to zapraszam do odwiedzenia jej strony i wystawienia opinii! (LINK).