Thiên tài bị lãng quên: Paul Morphy, ngôi sao băng của làng cờ vua

Trong lịch sử cờ vua, có những cái tên vĩ đại được nhắc đi nhắc lại qua nhiều thế hệ như Bobby Fischer, Garry Kasparov hay Magnus Carlsen. Nhưng có một cái tên, một thần đồng lướt qua thế giới cờ vua như một ngôi sao băng rực rỡ và rồi chìm vào quên lãng. Đó là Paul Morphy.
Sinh năm 1837 tại New Orleans, Mỹ, Morphy là một hiện tượng lạ thường. Anh học chơi cờ từ chú của mình khi mới 9 tuổi và chỉ trong vài năm, trình độ của anh đã vượt qua cả những kỳ thủ giỏi nhất thành phố. Tuy nhiên, Morphy không coi cờ vua là một nghề mà chỉ xem đó là một sở thích. Anh theo học luật và dự định trở thành một luật sư. Nhưng số phận đã sắp đặt một con đường khác cho anh.
Năm 1857, Morphy tham dự Giải Cờ vua Mỹ lần thứ nhất. Mặc dù là người trẻ tuổi nhất giải đấu, anh đã thể hiện một phong độ hủy diệt, đánh bại tất cả các đối thủ sừng sỏ. Chiến thắng này đã đưa tên tuổi anh ra toàn thế giới.
Chinh phục châu Âu
Với lời thách đấu từ những kỳ thủ châu Âu, Morphy đã gác lại sự nghiệp luật sư để sang Anh và Pháp vào năm 1858. Đây là thời kỳ đỉnh cao của Morphy. Anh đã chơi cờ với tất cả các kỳ thủ hàng đầu của lục địa già và giành chiến thắng áp đảo.
Một trong những ván cờ nổi tiếng nhất của Morphy là ván đấu với công tước Brunswick và Bá tước Isouard tại một nhà hát ở Paris. Dù đối thủ là hai người nhưng Morphy vẫn chơi rất nhanh, kết thúc trận đấu chỉ trong vài chục nước đi với một pha chiếu hết đầy bất ngờ và đẹp mắt. Ván đấu này là minh chứng cho trí tuệ sắc bén, khả năng tính toán tuyệt vời và một lối chơi tấn công đầy ngẫu hứng của anh.
Anh đã trở thành một người nổi tiếng ở châu Âu. Mọi người từ các tầng lớp xã hội đều ngưỡng mộ tài năng và phong cách lịch thiệp của anh. Anh được gọi là "ông hoàng của cờ vua" và được xem là kỳ thủ xuất sắc nhất mọi thời đại.
Sự biến mất bí ẩn
Sau khi trở về Mỹ vào năm 1859, Morphy tuyên bố giải nghệ. Anh muốn quay trở lại với sự nghiệp luật sư nhưng không thành công. Danh tiếng trong cờ vua đã trở thành một gánh nặng, người ta chỉ biết đến anh như một kỳ thủ chứ không phải một luật sư.
Những năm tháng cuối đời của Morphy là một bi kịch. Anh sống ẩn dật, bị ảnh hưởng nặng nề bởi những vấn đề tâm lý và qua đời năm 1884.