Carlsen-Morozevich live

Gisteren begon het toernooi in Biel met een wel heel aantrekkelijk deelnemersveld. Meerdere publiekslievelingen zijn bij elkaar gebracht in een dubbelrondige zeskamp: Teimour Radjabov, Alexander Morozevich en Magnus Carlsen, terwijl Lazaro Bruzon, Yannick Pelletier en Andrei Volokitin ook geen misselijke spelers zijn. Vandaag geef ik livecommentaar op Carlsen-Morozevich.

Normaal gesproken kom ik niet in de buurt van enig begrip van de partij, maar de opening snap ik wel een beetje en verder geef ik gewoon mijn indruk van dit gevecht tussen misschien wel de twee grootste hedendaagse?Ǭ†helden.?Ǭ†Met een engine en enig verbaal geweld kan ik wellicht toch aangeven als er ergens een stuk in staat of zo. ;-)

Carlsen-Morozevich Biel (02), 2006

1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 5. Nf3 O-O 6. Be2 e5 7. O-O Nc6 8. d5 Ne7 9. a4 a5 10. b3!??Ǭ†



14.31 uur?Ǭ†Carlsen speelt een compleet?Ǭ†nieuw idee heeft een interessant idee gevonden in de database en in de studeerkamer uitgewerkt. In november 2003 werd deze zet gespeeld in de partij Lehikoinen-Virtanen (Fins teamkampioenschap) waarna het verder ging met 10...Pd7 11. Pe1 Pc5 12. La3 b6 13. b4 axb4 14. Lxb4 f5 15. f3 Ld7 16. a5 Pa6 17. La3.

Het?Ǭ†correcte antwoord op 9.a4, wat Morozevich dus speelde,?Ǭ†is sinds Korchnoi-Kasparov, Barcelona 1989 bekend: 9...a5 10. Pe1 Pd7 11. Le3 f5 12. f3 Pc5! 13. Pd3 b6 14. b4 Pxd3 15. Dxd3 axb4 16. Pb5 Kh8! 17. Db3 Pg8.?Ǭ†?Ǭ†?Ǭ†

Het plan Pf6-d7-c5 is dus ook hier een serieuze mogelijkheid, hoewel zwart dit misschien juist zal ontwijken om uit Carlsens voorbereiding te gaan.

14.41 uur?Ǭ†Na de zetten 10...Pd7 (zoals verwacht!) 11.La3 Lh6!? deed wit meteen 12.b4!? axb4 13.Lxb4 waarna we opeens in een stelling van de reguliere Bayonet-aanval (9.b4) beland zijn.?Ǭ†Met de huidige stelling?Ǭ†zijn honderden partijen gespeeld.

14.51 uur?Ǭ†Oeps, wat me nu opvalt is dat?Ǭ†de reguliere zetvolgorde?Ǭ†is: 9.b4 a5 10.La3 axb4 11.Lxb4 Pd7 12.a4 Lh6 13.Pd2 f5. Het gaat dus om deze stellling en nu blijkt dat Carlsen met zijn nieuwe idee in een theoretische stelling is terechtgekomen waarin wit normaal gesproken aan zet is in plaats van zwart. Morozevich gebruikte zijn extra tempo door het altijd nuttige 13...Kh8 te spelen.

15.06 uur?Ǭ†Inmiddels is 15.a5 Tf7 gespeeld.?Ǭ†Wat is er allemaal aan de hand? Wit dekt in dit type stellingen pion e4 niet met f2-f3, aangezien Lh6-e3+ absoluut niet mag worden toegelaten. Meestal gaat de witte loper naar d3 of f3. Het zwarte paard op d7 staat goed omdat het voorlopig c4-c5 tegenhoudt. Het andere paard niet en vandaar dat ...Kh8 en ...Pe7-g8-f6 een plan is. Van den?Ǭ†Doel sloeg ooit tegen Van der Sterren (NK 1997) op d2 met zijn loper gevolgd door ...f5-f4, een heel ander concept. Het werd remise. Schebler probeerde eens ...b6 gevolgd door ...Pc5 tegen Gelfand (Bundesliga 1996) maar wit kwam snel tot a4-a5 en hield voordeel. Verder is ...fxe4 gevolgd door Pe7-f5-d4 zelden goed volgens mij. Het paard op d4 is makkelijk af te ruilen terwijl wit een uitermate sterk veld op e4 krijgt. Als zwart slaat op e4 moet hij kunnen vervolgen met ...Pf6 en evt. ...Lf5. In het algemeen kun je stellen dat als wit snel tot c4-c5 komt, zwart de openingsstrijd heeft verloren. (En uit eigen ervaring weet ik dat dat in het Konings-Indisch meestal verstrekkende gevolgen heeft.)

15.20 uur Wit deed 16.Pb5. Er komen offers op d6 in de stelling?Ǭ†dus een typische stutzet is hier 16...Ta6!? waarna bijvoorbeeld 17.Dc2 Pf6!??Ǭ†kan. Zwart?Ǭ†verhoogt de druk op e4 sneller (i.p.v. het tragere ...Kh8 en ...Pe7-g8-f6) en dit is mogelijk omdat 18.c5? faalt op 18...dxc5 19.Lxc5 Lxd2 20.Dxd2 Pxe4.?Ǭ†Vanwege zijn extra tempo en gezien deze laatste?Ǭ†variant vermoed ik dat zwart erg lekker uit de opening is gekomen.

15.38 uur Zwart antwoordde met meteen 16...Pf6.

Tja, waarom niet. Nou, misschien kan 17.c5 nu wel meteen, aangezien 17...Lxd2 18.Lxd2! Pxe4 (18...dxc5?! 19.Lc3) 19.cxd6 cxd6 20.Lb4 compensatie geeft.

15.49 uur Wit speelde inderdaad 17.c5 maar zwart pakte meteen: 17...dxc5. Het lijkt me niet?Ǭ†dat de pointe?Ǭ†hiervan 18.Lxc5 Lxd2 was, want?Ǭ†19.Dxd2 Pxe4 20.Db2! Pxc5 21.Dxe5+ Kg8 22.Pxc5 ziet er goed uit voor wit. Wit maakte?Ǭ†er vervolgens een pionoffer van met 18.Lc3!? waarna zwart ongetwijfeld naar 18...c6 zal gaan kijken.

16.11 uur 18....c6 werd gespeeld waarna interessante ontwikkelingen volgden: 19.dxc5 (zou wit gekeken hebben naar het waanzinnige 19.Pd6!!?? Dxd6 20.Pc4 Dd8 21.Pxe5 Tg7 22.d6 Peg8 23.Lc4...?) 19...bxc6 (19...Pxc6 is minder vanwege 20.Pc4 Td7 21.Dc2 en er dreigt Pc4-b6)?Ǭ†20.Pa3 fxe4?Ǭ†21.?Ǭ†Pac4.

Zwart heeft twee dubbelpionnen meer; wit staat harmonisch en heeft een verre vrijpion. De heren stellen niet teleur vandaag!

16.21 uur Zwart stond en staat natuurlijk maar?Ǭ†?ɬ©?ɬ©n?Ǭ†pion voor want e5 was ten dode opgeschreven. Na 21...Ped5 22.Lxe5 Lg7 heeft wit een zeer prettige stelling volgens mij.?Ǭ†Misschien was mijn 16...Ta6 toch beter dan 16...Pf6...

16.38 Inmiddels kwam het logische vervolg 23.Pd6 Te7 24.P2c4 Le6.?Ǭ†

Ik?Ǭ†had hier 25.Db3 gedaan, met volle tevredenheid over mijn spel.

16.50 uur Wit deed onmiddellijk 25.a6 maar is dit wel goed? Er volgde natuurlijk onmiddellijk?Ǭ†25...Pb4 met duidelijke bedoelingen: pion a6 oppeuzelen. Dat dreigt niet meteen, want?Ǭ†na 26...Txa6?? 27.Txa6 Pxa6 heeft wit 28.Pf7+. Maar wit lijkt geen zet te hebben die a6 inderdaad behoudt.?Ǭ†

16.57 uur Wit speelde de prachtige zet 26.Dc1! met idee?ɬ´n als 26...Pxa6 (26...Txa6 27.Txa6 Pxa6 28.Da1! Ta7 29.f3!) 27.Df4 (27.Dc3!?) 27...Tea7?Ǭ†(27...Pd5 28.Dxe4) 28.f3!?

17.07 uur Zwart besloot tot 26...Pd3 maar dit lijkt paniek. Na 27.Lxd3 exd3 staat het zo:

Wit staat geweldig na zowel 28.Pb7, 28.Dc3 als het rustige (maar misschien wel het allersterkst) 28.Td1.

17.22 uur Hij koos voor 28.Dc3 maar achteraf gezien was dat misschien wel de minste van de drie want?Ǭ†zwart kwam met het geslepen 28...Lxc4! 29.Dxc4 Dg8! aanzetten.?Ǭ†Wit snoepte met 30.Dxc5 wat mee:

en hier dacht ik dat 30...Dd5! het idee was, waarmee zwart aardig wat tegenspel cre?ɬ´ert.?Ǭ†Hij deed echter 30...d2. De?Ǭ†tijd met nog tien zetten te gaan: 28 minuten voor wit, 11 minuten voor zwart. Geweldige pot!

17.38 uur Wit speelde verrassend zijn a-toren naar d1: 31.Tad1. Na 31...Txa6 (weer was 31...Dd5 een optie volgens mij) 32.Txd2 Pd5 33.Lxg7+ Txg7

hebben we een stelling?Ǭ†die zonder dames op het bord snel remise zou worden maar met dames?Ǭ†goed voor wit is dankzij de verzwakte zwarte koningsstelling.

17.52 uur Er volgde in flinke tijdnood voor zwart 34.h3 De6 35.Tb1 h6 36.Dc4 Tb6 37.Txb6 De1+ 38.Kh2?Ǭ†Pxb6?! (hij had de andere toren moeten pakken)?Ǭ†39.Df4 Pd5? (39...Kg8 verloor 'slechts' een pion)?Ǭ†

en nu had wit de dolkstoot 40.Txd5! en zwart deed nog?Ǭ†40....cxd5 maar gaf vervolgens op want hij zag dat 41.Df8+ Kh7 42.Pe8!?Ǭ†totaal uit is.

Een?Ǭ†mooi gevecht! Een beetje jammer dat Morozevich, na een redelijk taaie verdediging, de partij alsnog uit handen gaf,?Ǭ†maar?Ǭ†ja, hij was?Ǭ†het grootste deel van de partij onder druk geweest en heeft daar gewoon te veel tijd op de klok voor nodig gehad.?Ǭ†?Ǭ†