Büyükusta (GM)
"Büyükusta" kavramını hepimiz duymuşuzdur; ama tam olarak ne anlama geliyor? Nasıl bu unvan alınır? Bu unvanı kimin alacağın hangi kurum belirler? Tüm bu soruların cevapları ve daha fazlasını aşağıda bulabilirsiniz.
Büyükusta (GM) unvanı hakkında bilmeniz gereken tüm detaylar aşağıdadır:
- Kim Büyükustadır?
- Büyükusta unvanını nasıl alırsınız?
- Chess.com Üzerinde Büyükustaları Tanımak ve Bulmakn Chess.com
- Büyükusta Rekorları
- Sonuç
Kim Büyükustadır?
Dünya Şampiyonluğu unvanı dışında, GM unvanı satrançta bir oyuncunun ulaşabileceği en yüksek unvandır ve bir kez ulaşıldı mı da hayat boyu korunur. Bu unvan, Uluslararası Satranç Federasyonu, FIDE tarafından verilmektedir. GM'ler dünyanın en kuvvetli satranççılarıdır ve en yetenekli oyuncular bile bu unvanı almak için kendilerini zor turnuvalarda kanıtlamak zorundadırlar.
Bir çok GM, Chess.com'da günlük olarak oynarlar. Onları satranç oynarken izleyebilir, bu oyunları Chess.com/games adresinden bulabilir, haklarındaki okuyabileceğiniz detaylı bilgilere Chess.com/players adresinden ulaşabilirsiniz.
Büyükusta unvanını nasıl alırsınız??
İlk GM unvanı 1950 yılında 27 oyuncuya verildi ve GM olma şartları yıllar içinde değişti. FIDE şu an da 2500 FIDE klasik (veya standart) reytingi alan ve üç GM normu alan oyunculara bu unvanı vermektedir.
Her GM normunu almak oldukça güçtür ve bir norm alıp almadığınızı belirleyen pek çok ölçüt vardır. Esasen, dokuz turlu bir resmî FIDE turnuvasında 2600+ performans göstermeniz gerekiyor ve rakiplerinizin bir kısmınında kendi federasyonuzun haricindeki federasyonlarda olması gerekiyor. Ayrıca da unvanlı oması gerekiyor, bu konudaki diğer kurallar ve kısıtlamalara FIDE el kitabından - İngilizce - ulaşabilirsiniz)— ve bu ölçütleri yerine getirdiğinizde tek bir norm almış oluyorsunuz. Eğer bu çok prestijli unvanı almak istiyorsanız, bu konudaki Satranç Büyükustası Nasıl Olunur ? yazımıza bakmayı unutmayın!
Böyle prestijli bir satranç unvanına ulaşmanın en zor adımları atmayı gerektirdiğini de kabul etmek lazım. Mayıs 2020 itibariyle yalnızca 1,700 aktif GM var, bu dünyanın her tarafında satranç oynayan milyonların arasında çok ufak bir grup sayılır.
Gayri resmi bir terim olsa da, "süper büyükusta" veya "süper GM" ifadesi de 2700+ FIDE reytingine sahip oyuncular için kullanılır.
Chess.com Üzerinde Büyükustaları Tanımak ve Bulmakn Chess.com
Chess.com üzerinde GM'ler ve diğer unvanlı oyuncuları belirlemek oldukça kolaydır. Eğer bir oyuncu unvanlıysa, kullanıcı adının yanında unvanı yazar.
Geçmişteki ve günümüzdeki elit büyükustalar hakkındaki yazılara Chess.com/players adresinden ulaşabilir ve çoğu zaman büyüjustaları Live Chess bölümünde oynarken görebilirsiniz. Bir defa Live Chess'e girdiler mi Oyun Konsolunun altında "Etkinlikler" bölümünde tıklayabilirsiniz.
Yukarıdaki gibi görünen listeden izlemek veya takip etmek istediğiniz GM'leri seçebilirsiniz. Turnuva haberlerinde GM'lerin yer aldığı turnuvaları Chess.com/news adresinden görüntüleyip, GM'ler tarafından oluşturulmuş videoları Chess.com/lessons adresinden görebilirsiniz.
Büyükusta Rekorları
GM'lerin sahip olduğu, GM unvanıyla ilgili ve hatta kısa sürede GM olacak isimlerle ilgili çok sayıda rekor bulunmaktadır. GM unvanına dair bazı eğlenceli bilgiler ve rekorlar:
- 2020'de en fazla GM unvanlı oyuncusu bulunan ülke 256 ile Rusya'ydı.
- Bir GM'yi turnuva oyununda en genç yaşta yenen isim şu anda Awonder Liang'dır (kendisi de sonradan GM oldu). Dokuz yaşı 3 ayda GM Larry Kaufman'ı yenmeyi başarmıştı.
- GM Bobby Fischer dünya çapında oyunculara karşı üst üste 20 oyun kazanma rekoruna sahiptir.
- GM Abhimanyu Mishra, en genç büyükusta olma rekorunu 2021'de 12 yaş 4 ay 25 günde bu unvanı almaya hak kazanarak kırdı. Tarihteki diğer dahi çocukları görmek için Tarihteki en Genç Büyükustalar (İngilizce) makalesine göz atabilirsiniz.
Sonuç
GM unvanının artık ne olduğunu ve nasıl alındığını artık biliyorsunuz. Live Chess kısmına geçin ve şu an satranç oynayan GM'leri izleyin. Dünyanın en iyi oyuncularına Chess.com/players adresinden bakın. Bu bilgilerin tadını çıkarın ve siz de kendiniz bu unvanı almak için ilk adımları atın!
