What is this . . .
What is this saying that heaven is in the upper world?
Wherever there is a moment of joy, there is heaven
From the darkness inside us, the world is like hell
If the heart is not sad, everything in the world is heaven.
The man's life ended with the desire for heaven
Unaware that heaven is in abandoning desires
Saeb Tabrizi, Iranian poet (1592-1676 AD)
This poem teaches a spiritual truth found in many philosophies and traditions—heaven and hell are not physical places, but states of mind, and they result from inner transformation. The poet questions the traditional belief that heaven exists somewhere far away, in the sky, or after death. True heaven is found in moments of joy, peace, and presence, not in some distant realm. Unlike a hard heart, a calm heart sees heaven everywhere; it is about the inner emotional state, not external circumstances. One may spend a lifetime searching for an idea of heaven but never find peace. True heaven is not about getting what we want, but about letting go of desires. Inner peace comes from indifference, not the gratification of desire.
این چه حرف است که در عالم بالاست بهشت؟ هر کجا وقت خوشی رو دهد آنجاست بهشت
از درون سیه توست جهان چون دوزخ دل اگر تیره نباشد همه دنیاست بهشت
عمر زاهد به سر آمد به تمنای بهشت نشد آگاه که در ترک تمناست بهشت
صائب تبریزی ( 1080-1000 هجری )
این شعر حقیقتی معنوی را آموزش می‌دهد که در بسیاری از فلسفه‌ها و سنت‌ها یافت می‌شود - بهشت و جهنم مکان‌های فیزیکی نیستند، بلکه حالات ذهنی هستند و از دگرگونی درونی ناشی می‌شوند. شاعر این باور سنتی را زیر سوال می‌برد که بهشت در جایی دور، در آسمان یا پس از مرگ وجود دارد. بهشت واقعی در لحظات شادی، آرامش و حضور یافت می‌شود، نه در قلمرویی دور. برعکس یک سنگدل ، یک قلب آرام ، بهشت را در همه جا می‌بیند؛ این مربوط به وضعیت عاطفی درونی است، نه شرایط بیرونی. ممکن است فرد تمام عمر خود را صرف جستجوی ایده‌ای از بهشت کند، اما هرگز به آرامش نرسد. بهشت واقعی در مورد به دست آوردن آنچه می‌خواهیم نیست، بلکه در مورد رها کردن آرزوها است. آرامش درونی از بی‌تفاوتی ناشی می‌شود، نه ارضای هوس
