Haberler
Carsen ve Pragg Yenişemedi, Abasov Caruana'yı Devirdi
Finalin ilk oyunu barışçıl bitti. Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Carsen ve Pragg Yenişemedi, Abasov Caruana'yı Devirdi

beccrajoy
| 0 | Satranç Etkinlikleri Yayını

2023 FIDE Dünya Kupası finalinin ilk oyununda taraflardan hiçbiri ilk Dünya Kupası zaferine yaklaşamadı. GM Magnus Carlsen, GM Praggnanandhaa Rameshbabu'ya karşı Siyahla beraberliği tuttu. İyi hazırlanmış Praggnanandhaa dünyanın bir numarasını biraz zorladı ve ona sorunlar çıkardı; ama Carlsen ustaca konumu eşitledi ve taraflar 35 hamle sonunda beraberlikte anlaştılar.

Üçüncülük maçında GM Fabiano Caruana turnuvada klasik zaman kontrolünde ilk yenilgisini GM Nijat Abasov'dan aldı. Yenilikçi açılış oyunu Azeri yere kahramanın hoş bir konum elde etmesini sağladı ve üçüncü seri başı oyuna geri dönüyormuş gibi görünürken büyük bir hata yaptı. Bu hata, Abasov'un ikinci oyunda tek bir beraberlik daha alması halinde 2024 FIDE Adaylar Turnuvası'nda oynamasını garantilemesi demek.

Final ve üçüncülük maçlarının ikinci oyunu 23 Ağustos Çarşamba TSİ 14:00'da başlıyor.

   
2023 Dünya Kupası'nı Nasıl İzlerim?

2023 FIDE Dünya Kupası yayınlarını Twitch and YouTube'da canlı izleyebilirsiniz. Aynı zamanda Açık ve Kadınlar kategorilerini canlı etkinlikler platformumuzdan takip edebilirsiniz.

Finalin birinci gün yayını GM Mustafa Yılmaz ve IM Deniz Özen'in sunuculuğunda ekranlarınıza geldi.

Kadınlar turnuvasının tamamlanması ve GM Aleksandra Goryachkina'nın kadın satrancının yükselene yıldızı IM Nurgyul Salimova'yı yenmesiyle bu maraton turnuvada artık satranç oynayan sadece dört kişi kaldı.

Açık Kategorinin kalan iki oyuncusu Carlsen ve Praggnanandhaa ilk defa final oynuyorlar ve daha önce takım arkadaşı olsalar da artık arkadaşlığı bir kenara bırakıp kana kan ve dişe diş savaşmak zorundalar. Üçüncülük play-off maçı büyük ihtimalle Carlsen oynamayacağını açıkladığı için her iki tarafın da Adaylar Turnuvası'na katılımını etkilemeyecekse de (Carlsen oynamayacağını daha önce açıklamıştı) ne Caruana ne de Abasov kaybedip kaderlerini Carlsen'in kararını değiştirmemesine terk etmek istemeyecekler.

Carlsen sitting at the board
Carlsen'in Adaylar'a katılmayacağını kesinleştiğinde (ne zaman?) onun yerine dördüncü sıradaki isim Adaylar'a katılabilecek. Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Abasov-Caruana: Uzun Düşünme, Hızlı Bitiş

Turnuvaya 69. sırada başlayan Abasov, birinci turda tur atlamayan tek isim ve bu turnuvanın kendisi için yorucu olduğunu da itiraf etti. Ne var ki, Caruana'nın daha yorgun olan taraf olduğunu iddia etti ve dünyanın üç numarasının Praggnanandhaa'ya karşı oynadığı altı oyunluk tiebreak maçından sonra fiziksel olarak maça hazır çıkamayacağını iddia etmişti.

Kendi tiebreaklerinden de nasibini alan yerel kahraman rüya turnuvasının son maçı öncesi dinlenme ve hazırlanma fırsatı bulmuştu ve hazırlığı bu açıdan hiç hayal kırıklığı yaratmadı. Katalan'ı tercih ederek rakibini şaşırtmak istedi ve 18 hamle sonra başarılı olduğu da açıktı. Dünyanın en iyi oyuncularından birisine karşı daha fazlasını elde edemeyebilirsiniz: Açık g-dikeyi, merkez ve süre avantajı.


Caruana, Beyaz kalelerini g-dikeyinde çiftlerken sakin kaldı ve hatta Abasov'un 24 dakika düşündükten sonra 22.Ve3 oynamasıyla ipin ucunu kaçırabileceği izlenimi bile oluşmuştu, bu hamleyle de d-dikeyindeki açmazdan kaçmak istiyordu; ancak bu açmaz sadece f-erini süresydi sorun yaşamasına neden olabilirdi.

Stockfish Caruana'nın tekrar oyuna geri döndüğünü söylerken, süper GM felaketi yaşamadan önce kendi düşünme seasına başladı:

"Caruana 23...Vb4? için 24 dakika harcadı; ama 24.Fxh7! Şxh7 25.Ae4!'ten sonra Abasov kazanıyor Abasov is ! https://t.co/EEl8nR6Eor #FIDEWorldCup pic.twitter.com/aVGZs5AaD3"

— chess24.com (@chess24com) 22 Ağustos 2023

23...Vb4 hamlesi sorulduğunda, 2017 Azerbaycan Şampiyonu rakibinin ne kaçırdığını açıklayamadığını söyledi ve kendi fikirlerinin "oldukça basit" olduğunu ve 23...f5 veya 23...g6 dışındaki her hamlenin "şüpheli" olduğunu hissettiğini paylaştı. Öyle ki, Abasov'un mat atağından kurtulmanın hiçbir yolu yoktu ve oyun üç hamle daha sürdükten sonra 2018 Dünya Satranç Şampiyonası finalisti yenilgiyi kabullendi.

Caruana and Abasov sitting at the board between two flags
Her iki oyuncu da en çok süre harcadıkları konumlarda hata yaptılar; ama bir tarafın hatası oyunun hızlı ve tatsız bitişine yol açtı. Fotoğraf: Stev Bonhage/FIDE.

Yorumcu Leko, psikolojinin bunda rolü olup olmadığını sorguladı, diğer taraftan Caruana'nın Beyazın b1-h7 çaprazında bir batarya oluşturmuş olabileceğini ve bu nedenle Beyazın güçlü filini pasif atla takas etmeyi asla düşünmeyeceğini varsaydığını tahmin etti. Aslında Abasov, h7-atının önemli bir savunmacı olduğu ve bu takası önlemek için ...g7-g6 takasının gerekli olduğunu anlamıştı.

GM Rafael Leitao bu oyunu aşağıda analiz etti.

Kimse bu kadar uzun bir turnuvanın sonunda kazanmak istediği bir oyun oynamak istemez; ama Caruana için ufak bir teselli ikinci oyunda Beyazla oynayacak olması. Ek olarak, kısa birinci tur ona bir nebze olsun daha fazla dinlenme, hazırlanma ve kaybı atlatma fırsatı verecek ve mücadelesiz düşmeyeceğini tahmin edebiliriz.

Caruana with his face in his hands
Caruana, hem fiziksel hem de mental olarak yaşadığı şoku atlatıp maçı tiebreak'lere götürebilir mi? Fotoğraf: Stev Bonhage/FIDE.

Praggnanandhaa-Carlsen: Sakin Carlsen Karmaşıklıkları Savuşturdu

32 yaşındaki bir ismi "nesiller savaşının" yaşlı tarafı olarak göstermek biraz garip; ama Dünya Kupası finalinde bu böyle oldu. Carlsen, 2004'te büyükusta oldu ve 2005'te ilk defa Dünya Kupası'nda oynadı - Tam Praggnanandhaa'nın doğduğu yıl!

Turnuva sırasında 18. yaşına giren Hintli yıldız rekorları yıkıp geçti ve finale giderken pek çok yeni hayran kazandı. Dünya Kupasının en düşük seribaşı ve en genç finalisti olmakla kalmadı, aynı zamanda son derece zor eşleşmeleri geçerek bu noktaya geldi. Turnuvanın hem iki numarası GM Hikaru Nakamura hem de üçüncü seri başı Caruana'yı elemesi gerekiyordu.

Praggnanandhaa in the post-game interview
Praggnanandhaa'nın hem oyunlar hem de röportajlardaki sakinliği çarpıcı.
Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Genç rakibinin törensel ilk hamle 1.c4'ü geri almaması üzerine beş defa Dünya Şampiyonu iki dakika düşündü. Bu sürede notasyon kağıdını doldurdu, taşlarını düzeltti ve başını ellerinin arasına aldı, bu sırada dünyanın her tarafından 60.000 izleyici ekranları başında onun şaşırıp şaşırmadığını veya psikolojik bir oyun oynayıp oynamadığını anlamaya çalışıyordu.

Bir hamle sonra birkaç dakikalığına masadan uzaklaştı ve daha sonra üçüncü hamlesini yapmak üzere masaya geri döndü. Vücut dilini yorumlamak zordu; ama daha iyi hazırlanmış taraf olmadığı birkaç hamle sonra ortaya çıktı. Oyundan sonra verdiği röportajda Carlsen birkaç gündür besin zehirlenmesi nedeniyle düzgün beslenemediği ve biraz yorgun olduğunu itiraf etti ve 1.c4'e hazırlanmadığını söyledi. Tek avantajı, gerçekten sakin olmasıydı; çünkü gergin hissedemeyecek kadar enerjisizdi.

"Praggnanandhaa belli ki halen hazırlığını oynuyor ve 15 dakik süre avantajı var! https://t.co/JMT9TUvZu0 #FIDEWorldCup pic.twitter.com/2EyHdJujmd"

— chess24.com (@chess24com)22 Ağustos 2023

Norveçli'nin dokuz hamlesinden altısı atlaydı ve bunu "mantıklı hamleler oynama yaklaşımı" olarak niteledi. Büyükustalara mantıklı gelebilir; ama yine de Siyahı çözmesi gereken bazı rahatsız edici sorunlarla baş başa bıraktı. Bunların en dikkat çekicisi Beyazın b5-fili ve açık-renkli filinden dolayı vezir kanadındaki taşlarını gelişmekte yaşadığu sorunlardı.

Leko, Carlsen'in b5-erini yok edebilirse güvenli bir konumu olacağını tahmin etti; ama stratejik görünse de derinde yatan pek çok taktik nedeniyle o kadar kolay değildi —bu da Praggnanandhaa'nın etkileyici hazırlığı sayesindeydi; çünkü oyunun bu kadar erken bir aşamasında dünyanın bir numarasını böylesine baskı altına almak hiç de kolay bir iş değil.

Carlsen'i 13. hamlesinde büyük kararlar bekliyordu. Burada kendisinden hiç beklenmeyecek şekilde 13...Kb8 hamlesini tercih etmeden önce 27 dakikalık uzun bir düşünme seansı geçirdi ve motorun tercih ettiği fil hamleleri sonucu ortaya çıkacak büyük karmaşıklıklardan kaçındı. Bu, bilgece bir hamleydi, zira Praggnanandhaa oyundan sonra verdiği röportajda 13...Fh3 varyantını hayal meyal hatırladığını söyledi.

Her ne kadar 31. seri başı 13...Kb8'den sonra bir şeyler olduğunu hissetmiş olmalıydıysa da Carlsen b5-piyonunun Leko'nun hayal ettiği güvenli konuma ulaşıldığı bir başka yolla ortadan kaldırılmasını sağladı. Oyunsonusever isim belki de oyunsonunda "çok hafif üstün" olduğunu düşündüğünü söyledi; ancak diğer taraftan Praggnanandhaa hiç tehlike yaşamadı ve zamanını iyi kullanarak daha deneyimli rakibinin kendisine hazırlama ihtimali olan oyunsonu numaralarından kaçındı.

Praggnanandhaa and Carlsen discuss moves after their game
Oyuncular masada kalıp oyunu tartıştılar. Rekabet var, düşmanlık yok. Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

GM Leitao oyunun tamamını aşağıda analiz etti.

Büyük tecrübe farkına rağmen, Carlsen'in rakibine çok saygı duyduğu belli—bir haftadan biraz daha uzun süre önce, kendi tiebreak oyununu bırakıp ayağa kalkıp Praggnanandhaa'yı Nakamura'ya karşı elde ettiği önemki zafer için tebrik etmişti. Taraflar Offerspill Satranç Kulübünde oynuyorlar, ayrıca  2023 Tech Mahindra Global Chess League'deki Alpine Warriors takımında da beraber oynadılar; ama masada da gayet çetin rekabete girebileceklerini gösterdiler.

Tarihte kimse ilk üç seri başını yenmeyi başaramamış olsa da, Praggnanandhaa rekorlara pek aldırış etmiyor —imkânsız gibi gözüken sonuçları elde ediyor— ve bunun oyununu etkilemesine izin vermiyor. İkinci oyun sorulduğunda mücadele beklediğini ama olabildiğince dinlenerek oyuna dinlenmiş geleceğini ve elinden gelenin en iyisini yapacağını söyledi.

Carlsen and Pragg at the board with Carlsen looking up at the ceiling
Carlsen tamamen sağlıklı masaya dönüp Dünya Kupası'nı ilk defa kazanabilecek mi? Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Caruana, zor oyunlarda daha önce geri dönmeyi başardı ve bugün de aynısını ikinci oyunda yapmaya çalışacak.  Şu an için bin seyircinin salonda desteğini alan yerel kahraman için bu çok da kolay bir iş değil.

2023 FIDE Dünya Kupası ve Kadınlar Dünya Kupası, Bakü Azerbaycan'da oynanmakta olup 2024 FIDE Adaylar Turnuvası'na katılacak altı ismin belirlenmesini sağlayacak büyük bir nakavt turnuvasıdır. 30 Temmuz'da başladı ve 24 Ağustos'a kadar sürecek. Toplam 2,5 milyon ABD doları para ödülü bulunmaktadır.


Önceki Haberler

WCM beccrajoy kullanıcısından daha fazla
Dünya Kupası'nı Carlsen Kazandı, Caruana 3. Oldu

Dünya Kupası'nı Carlsen Kazandı, Caruana 3. Oldu

Vahap Şanal Dünya Kupası'nda Dördüncü Tura Kaldı!

Vahap Şanal Dünya Kupası'nda Dördüncü Tura Kaldı!