Norveç'te Ev Sahibine Soğuk Duş: Caruana Carlsen'i Yendi

GM'ler Fabiano Caruana ve Gukesh D,  Norveç Satranç 2023'ün ilk turunda dünyanın 1 ve 2 numaraları sırasıyla GM'ler Magnus Carlsen ile Alireza Firouzja'yı yendiler. Bu klasik galibiyetleriyle de turnuvaya 3 puanla başladılar.

Klasik oyunlarını berabere yapan GM'ler Anish Giri, Shakhriyar Mamedyarov ve Wesley So,  Armageddon bölümünde rakiplerini yenerek 1,5 puan aldılar. Bu aşamada oyunlarını kaybeden GM'ler Nodirbek Abdusattorov, Aryan Tari ve Hikaru Nakamura ise bir puanda kaldılar.

Norway Satranç 31 Mayıs Çarşamba günü TSİ 18:00'de devam edecek. 

Birinci tur özet videosu Emre Hasgüleç'in anlatımıyla karşınızda:

2013'te başlayan ve onuncu yılını dolduran turnuva tekrar Stavenger'e döndü ve her tur bir tarafın kazandığı oyunlar vaat ediyor. Bu özel formatı, oyuncuları klasik aşamada kazanca oynamaya en azından kağıt üzerinde daha fazla oynuyor. Eğer klasik oyunlar berabere biterse oyuncular kazanan tarafı bir armageddon oyununda tercih ediyorlar.

Oyuncular, klasik aşamadaki galibiyetleri için 3, berabere yapıp armageddon'da kazanırlarsa 1,5, berabere yapıp armageddon'da kaybederlerse 1 ve klasik oyunda kaybederlerse 0 puan alabiliyorlar. Klasik aşamada Siyahın 30. hamlesinden önce de anlaşmalı (bir tarafın diğerine berabere teklif etmesi üzerine gerçekleşen beraberlik türü) berabere yapamıyorlar.

Bu yılki Norveç Satranç hem ağır sıklet yıldızlar hem de genç ve yükselen isimlerin karıştığı muhteşem bir kadroyla karşımızda. Artık bir dünya şampiyonu olmayan dünyanın bir numarası Carlsen altıncı zaferini elde etmek istiyor (üst üste beşinci). Satrançseverlerin sabırsızlıkla beklediği eşleşmelerden birisi Perşembe günü üçüncü turda oynanacak Carlsen-Nakamura mücadelesi olacak.

Meşhur "Gerçekten hiç umrumda değil," sözünü söylese de ünlü yayıncı iki yıllık aradan sonra klasik satranca geri döndüğünden beri başarılı ve bu turnuvaya girerken de dünya sıralamasında 5. sırada yer alıyor.

19 yaşındaki Firouzja, Romanya Superbet Satranç Klasiği Turnuvasında Dünya Şampiyonu Ding Liren'i yenerek dünya sıralamasındak ikinciliğini geri aldı. Turnuvada başka genç isimler de var: Tari (23), Gukesh (dün 17 yaşına girdi ve yıldırım turnuvası galibi Abdusattorov (18). 

Giri (2023 Tata Steel Satranç Turnuvası Şampiyonu), Caruana (2023 Romanya Superbet Satranç Klasiği Şampiyonu), So ve Mamedyarov ise ortalama yaşları yalnızca 31 olsa da "eski tüfekleri" temsil ediyorlar. İlk isim önceden 2830 reytinge ulaşmış ve taktik olarak çok zehirli bir oyuncu olan Mamedyarov ise şu an dünya sıralamasında 17.

Eşlendirmeler bir gün önce oynanan yıldırım turnuvasında belirlenmişti. Artık satranca girelim.

Caruana-Carlsen

2018'deki Dünya Şampiyonluğu Maçlarından sonra bu eşleşme kariyerleri boyunca manşet olmaya devam edecek. Carlsen'in Tata Steel 2023'ten beri ilk klasik oyunuydu ve dolayısıyla da ilk mağlubiyetiydi.

Belki de Ding'in son Dünya Şampiyonasının yedinci oyunundaki açılış tercihinden etkilenen Carlsen birinci hamlede mücadeleye girerek Fransız Savunması'nı tercih etti. Bu savunmayı, birkaç online oyunda da oymamıştı.

Caruana bu açılış tercihiyle ilgili oyundan sonra "Şaşırdım; ama şaşırdığıma şaşırmadım," dedi.

Oyunortasında Carlsen'in taşları vezir kanadına boğucu bir şekilde odaklanmıştı. Caruana, 22.f5! ile bir üstünlüğü zorladı ve c7'deki kaleyi neredeyse düşürürken konumu da açtı.

Üstün olmasına rağmen Caruana'nın süresi eridi ve 32. hamle itibariyle sonraki sekiz hamle için eklemesiz 10 dakikadan az süresi kalmıştı. "Çok zor bir oyundu, özellikle de bu zaman kontrolüye", yorumunu yaptı ve 32.Ad7!! taktik vuruşunu bulmaktan çok memnun olduğunu ve Carlsen'in tek kazanan hamle olan 34.Ke5'i kaçırdığını söyledi çünkü bu hamlelerden sonra Calrsen terk etti

Carlsen'e karşı elde edilen her zafer övgüye değer ve klasik satrançta kazanmak ise kariyerinize işlenen bir galibiyet. Caruana, bu galibiyetiyle reyting listesinde GM Ian Nepomniaachtchi'yi geride bırakarak dünya sıralamasında dördüncülüğe yükseldi. Bu oyun Günün Oyunu oldu ve GM Rafael Leitao bu oyunu sizler için analiz etti.

So-Nakamura

Amerikan derbisinde her iki oyuncu da Berlin Savunmasında eteklerindeki taşları dökerek hazırlıklarını oynadılar. Bu açılış belki de satrançtaki en sağlam açılış. Nakamura, 10...Ae8!? ile ilk yenilik yapan taraf oldu. Klasik oyunda çok denk giden bir konumda oyuncular yavaş yavaş armageddon'un karasularına giriyorlardı.

Nakamura ile kuru geçen oyunları sorulduğunda So şu yanıtı verdi: "Evet bu bir sorun. Belki de kariyerimizde çok fazla sayıda oyun oynamış olmamız bunu etkiliyor...Siyahla benzer bir açılış repertuvarımız var: Berlin. Fikir bulmak o kadar kolay değil."

Armageddon'da So, Beyaz taşlarla oynadı ve Nakamura'nın yedi dakikasına karşı 10 dakikası vardı. Bir saniyelik eklemeler de ancak 40. hamleden sonra gelecekti.

Nakamura, en azından eşitlik elde etmiş gibi görünüyordu. 20. hamlede, üstünlük elde etmek üzereydi ve artık yorumcu odasına gelen Caruana, Nakamura'nın bu konumu tutacağına emindi.

Oyunsonunda, So, Nakamura'nın üç piyonuna karşı atıyla bir dengesizlik yarattı; ancak Beyazın kurnaz hamlesinden sonra Nakamura bir piyon uyudu. Her ne kadar o konumda da motor konumu tutabiliyorsa da pratik bir oyunda bu çok fazlaydı. Dört saniyesi varken terk etti.

So, online satrançtaki rekabetleri üzerine de oyundan sonra konuştu: "Hikaru'yu yenmekten çok mutluyum... Yalnızca bu yıl beni birkaç defa yendi. Bence beni şimdiden dört maçta yendi hem online hem de masa başı."

Aşağıda Nakamura'nın So'ya karşı mücadelesini analiz ettiği videoyu İngilizce olarak izleyebilirsiniz:

Firouzja-Gukesh

Firouzja artık "yükselen bir yıldız" değil ve dünyanın iki numarası olsa da Gukesh'in de büyüklüğe giden yolda benzer bir yolu izlediğini söyleyebiliriz. 17 yaşında Hindistan'ın iki numarası (GM Viswanathan Anand'dan sonra) ve Salı günü Fransız-İranlı süper yeteneği yendikten sonra da dünyanın 15 numarası oldu.

Firouzja, daha önce aralarında oynadıkları tek mücadeleyi 25.Abu Dhabi Ustalar Turnuvasında kazanmıştı; ancak o oyun 2018'de oynanmıştı. Oyundan sonra şunu söyledi: "Aklımda yıldırımı çıkarmak için sadece ve sadece sağla oynamak istiyordum ve turnuvaya iyi bir modda başlamak istiyordum." İyi bir moda geçmeye hak kazandığına şüphe yok!

Satrançta en doğal hamle her zaman en doğru hamle olmuyor. Firouzja, 20. hamlede doğal Axd4 oynayarak bir fırsat kaçırdı, daha iyisi hem nesnel olarak hem de estetik olarak 20.Fxh6!!'ydı ve bu hamle materyal kazanıyordu.

Konumda kısa süre sonra işler karıştı ve Firouzja bir kez daha konumdaki en doğal hamle olan 28.Fxe6?'yı oynayıp şah çekerek alış yaptı. Gukesh de oyundan sonra bu hamleyi "kritik hata" olarak niteliyordu: "Ae4 oynayabilirdi ve sanrım Siyahın elinde ancak hafif üstünlüğe yetecek bir şeyler vardı."

Nihayetinde, Firouzja'nın seçtiği hamle zaman kaybediyordu ve Siyahın girişimi tahtada kara bulutlar gibi hızla toplandı.

Abdusattorov-Giri

Bu iki oyuncu arasında daha önce oynanan beş oyun da berabere bitmişti; ancak bu iki tarafında yeterince çabalamamasından kaynaklanmıyordu. Aralarındaki altıncı klasik oyunda da sonuç değişmedi; ama armageddon ile bir taraf kazanacaktı ve dün kazanan Giri oldu.

Her iki oyunda aklında da Tata Steel 2023 Satranç Turnuvasının hatıraları vardı, burada Giri turnuva zaferini Abdusattorov'un elinden son turda alıvermişti. Yine de Giri'nin röportaj belirttiği üzere aralarında rekabet daha geriye gidiyor "Sanırım beni Dünya Kupası'nda [2021] eledi ve o zaman ufak bir çocuktu. Ayrıca Fischer Random Final Maçı'nda da [geçen yıl online elemelerde] beni eledi...Sanırım onunla bazı Chess.com turnuvalarında da oynadım."

"Dolayısıyla dünkü yıldırım tadımı kaçırdı ve dünden kalan kötü hisleri ortadan kaldırmak için iyi oyunlar oynamayı umuyordum," dedi Giri günün sonunda.

Önce, klasik oyun. Vezir Gambiti'nde Abdusattorov izole vezir piyonuyla oynamayı kabul etti ve oyun 18. hamlede kızıştı. Bu noktada, Polgar "güvenli" sürdürümün taş değişmelerini zorlayan 18...Fc6 olacağını söyledi. Giri, onun yerine daha karmaşık 18...Fxg3'ü tercih etti ve daha sonra oyunsonunda piyon öne geçse de tam puanı (bu turnuva özelinde üç puanı) cebine koyamadı.

Sonrasın da şunu söyledi: "Belki bir yerlerde biraz yumuşak oynadım". Bazı noktalarda daha iyi zorlayabileceğini düşünüyordu; ama iyi mücadeleydi ve Özbek büyükusta da oyunu becerikli bir şekilde savundu.

Psikolojik trend Giri'nin lehine yükselmeye devam etti ve armageddon'da aradığı galibiyet Siyahla kazanarak buldu. İlk yenilik yapan taraf oydu ve 11. hamlede bir piyon fedasıydı.

Özbek yeteneğin bu oyunu kazanmak için tek bir fırsatı vardı o da 16.c5!! parlak hamlesiydi. Bu hamle kaçtıktan sonra oyun uzun süre eşit gitti. 30. ve 31. hamledeki atları geri çekilme hamlelerinden sonra ise şimdiden kötü konumdaydı. Dört hamle sonra oyunu bitiren parlak bir taktiğe yenik düştü.

Mamedyarov-Tari

Her ne kadar defalarca online oynamış olsalar da bu oyuncular ilk defa Norveç Satranç 2022'de klasik bir oyunda karşı karşıya gelmişlerdi. O oyun berabere bitmiş, Mamedyarov Armageddon'da kazanmıştı.

Son oyunlarında Mamedyarov 1.d4 oynamış ve Nimzo-Hint Savuması oynanmıştı; ama 1.c4'ten sonra tahtada Kabul Edilmeyen Vezir Gambiti'nin Tarrasch Varyantını gördük.

Güçlü 10...Kb8 manevrasıyla ....b5 ile devam etmeyi hedefledi ve Azeri oyuncu en iyi yanıtı bulamadı. Her ne kadar açılıştan kötü çıkmış olsa da acil durum kolunu çekti ve beraberliği kurtardı.

Azeri büyükusta Armageddon oyunu için savaşmak üzere masaya geri döndü. Vahşi niyetleri 6.g4!? ile hücum için piyon feda etmesiyle netleşti.

Oyundan sonra durumu basitçe özetledi: "Kazanmak için tek yol var. Tabii ki...oynamak kolay her şeyi feda ederek."

Oyuncular karmaşık, ters kanatlarda rok konumunda bir süre manevra yaptılar; ama bitirici hata 22...Va2+?? ile geldi. Bir hamle sonra Tari'nin vezirini kaybedeceği ortaya çıktı. Mamedyarov, bu noktadan itibaren vezir fazla kazanmakta pek zorluk çekmedi.

Mamedyarov, oyundan sonra gayet sakin bir şekilde Tari'nin üstünlüğü olduğunu ve armageddonu kazanmasının iyi bir sonuç olduğunu itiraf etti.

1. Tur Sonuçları

Bütün Oyunlar - 1.Tur

2023 Norway Chess, Norveç'in Stavenger şehrinde oynana elit bir masa başı turnuvasıdır. Turnuva 29 Mayıs TSİ 20:00'de bir yıldırım turnuvasıyla başladıktan sonra 30 Mayıs TSİ 18:00'de klasik turnuva ile devam edecek.

Yıldırım turnuvasının galibi, turnuvanın klasik kısmı için eşleşme kurasına gireceği numarayı seçer. Diğer oyuncular da bu numaraları yıldırım turnuvasında aldıkları sonuca göre sırayla seçerler.

Önceki Haberler:

• Son Gülen Abdusattorov, Geriden Geldiği Norveç'te Yıldırım'ı Kazandı
• Carlsen, Nakamura Will Go Head-To-Head At Norway Chess (İngilizce)