FIDE Grand Swiss - runda 10: Nakamura, Esipenko i Vidit na wspólnym prowadzeniu przed ostatnią rundą

Przed ostatnią rundą turnieju FIDE Grand Swiss 2023 na wspólnym prowadzeniu, z 7,5 punktami z 10 możliwych, znajdują się GM Hikaru Nakamura, GM Vidit Gujrathi oraz GM Andrey Esipenko, którzy w sobotę pokonali odpowiednio GM Fabiano Caruanę, GM Bogdana-Daniela Deaca oraz GM Parhama Maghsoodloo. Co ciekawe, na pierwszych dziesięciu szachownicach aż siedem (!) partii było rozstrzygających.

Największe emocje z pewnością wzbudzała partia Nakamury z Caruaną. Analizę tego starcia przygotował IM Dawid Czerw (analiza od 12. minuty nagrania).

W turnieju kobiet IM Vaishali Rameshbabu pokonała byłą mistrzynię świata GM Tan Zhongyi i z ośmioma punktami na koncie prowadzi w tabeli i ma już zapewniony awans do Turnieju Kandydatek. Tuż za nią, z półpunktową stratą, znajduje się GM Anna Muzychuk. 

Ostatnia runda turnieju rozpocznie się w niedzielę, 5 listopada, o godzinie 15:00 czasu polskiego (CET).

Polacy w FIDE Grand Swiss 

W sobotę w turnieju Open jedyne zwycięstwo odniósł GM Michał Krasenkow, który pokonał GM Abhijeeta Guptę). Nasi pozostali zawodnicy, czyli GM Radosław Wojtaszek, GM Jan-Krzysztof Duda oraz GM Mateusz Bartel zremisowali z, odpowiednio, GM Maximem Vachier-Lagravem), GM Davidem Antonem Guijarro i GM Alirezą Firouzją. Po dziesięciu rundach Wojtaszek zajmuje 19. pozycję (6 pkt.), Duda jest na miejscu nr 24 (również 6 pkt.), Bartel jest 42. (5,5 pkt.). a Krasenkow - 84. (4,5 pkt.).

W turnieju kobiet obie panie zremisowały swoje partie – GM Monika Soćko z GM Valentiną Guniną, a IM Oliwia Kiołbasa z GM Elizabeth Paehtz). Przed ostatnią rundą Soćko zajmuje 17. miejsce w tabeli (5 pkt.), a Kiołbasa jest 27. (4,5 pkt.).

Wyniki Polaków - runda 10

Kojarzenia Polaków - runda 11

• Turniej Open: 7 rozstrzygających partii na pierwszych dziesięciu szachownicach
• Turniej kobiet: Vaishali zapewnia sobie awans do Turnieju Kandydatek na rundę przed końcem turnieju

W turnieju Open walka o 2 miejsca w Turnieju Kandydatów rozegra się pomiędzy 6 zawodnikami

Po ostatniej rundzie turnieju kluczową rolę w klasyfikacji generalnej odegra punktacja pomocnicza – w turnieju nie są przewidziane żadne dogrywki. Przy równej liczbie punktów, pod uwagę będą brane następujące kryteria:

Punktacja pomocnicza

1. 1. Średni ranking przeciwników Cut 1, tzw. AROC 1 (nie wlicza się najsłabszego przeciwnika)
   2. Buchholz zredukowany Cut 1 (nie wlicza się przeciwnika, który zdobył najmniejszą liczbę punktów)
   3. Buchholz pełny (sumuje się punkty zdobyte przez wszystkich przeciwników)
   4. Wynik bezpośredniego pojedynku
   5. Losowanie

Walka o dwa miejsca w Turnieju Kandydatów rozegra się już tylko pomiędzy 6 zawodnikami. Najlepszą punktację pomocniczą ma na razie Esipenko, a to oznacza, że wywalczy awans, jeśli wygra czarnymi z GM Anishem Girim.

Pozostali gracze muszą mieć nadzieję, że Esipenko przegra. Zawodnicy, którzy liczą się jeszcze w walce o Turniej Kandydatów to: Esipenko, Nakamura, Vidit, GM Aleksandr Predke oraz GM Arjun Erigaisi. Jest jeszcze GM Vincent Keymer, ale on musiałby wygrać czarnymi z GM Fabiano Caruaną a Esipenko musiałby przegrać swoją partię.

Szanse na zwycięstwo w turnieju / awans do Turnieju Kandydatów

Turniej Open: 7 rozstrzygających partii na pierwszych dziesięciu szachownicach 

Na pierwszych trzech szachownicach, przy których grało sześciu liderów, jako pierwszy wygrał Nakamura, który na najwyższej desce pokonał Caruanę.

Leko spojrzał na zwycięstwo Nakamury z nieco szerszej perspektywy: „Hikaru pokonał Fabiano białymi w Turnieju Kandydatów, następnie wygrał z nim w Stavanger i teraz pokonał go po raz kolejny. To coś niesamowitego. Naprawdę nie przypominam sobie nikogo, kto w całej swojej karierze pokonałby Fabiano w trzech niezwykle ważnych partiach, a w tym przypadku mówimy o trzech zwycięstwach w ciągu zaledwie jednego roku”.

Naprawdę nie przypominam sobie nikogo, kto w całej swojej karierze pokonałby Fabiano w trzech niezwykle ważnych partiach, a w tym przypadku mówimy o trzech zwycięstwach w ciągu zaledwie jednego roku.

—Peter Leko 

Przed rozpoczęciem pojedynku Nakamury z Caruaną Naroditsky powiedział, że „ostatnio Hikaru dominuje zarówno w szachach w internecie, jak i na żywo”. Miał tu na myśli m.in. turnieje Speed Chess Championship oraz Chessable Masters. 

Dzięki sobotniej wygranej Nakamura wyrównał bilans pojedynków bezpośrednich z Caruaną – obecnie ma na swoim koncie 8 wygranych i 8 przegranych. Trzeba jednak zauważyć, że trzy ostatnie pojedynki zawodników w szachach klasycznych kończyły się zwycięstwem Nakamury.

Wygrane Nakamury i Esipenki dzięki dominacji na czarnych polach

Wariant czterech skoczków w partii szkockiej nie jest najbardziej ambitnym debiutem dla białych, jednak po 10.h3 Leko stwierdził: „Myślę, że to wyraźnie oznacza, iż Nakamura ma ochotę na grę!" W swoim podsumowaniu Nakamura skomentował pozycję po ruchach 17.a4! Rfe8 w następujący sposób: „Uważam, że Fabiano tak jakby zasnął za kierownicą. Moim zdaniem założył, że w tej partii zadowolę się remisem”. 

Moim zdaniem założył, że w tej partii zadowolę się remisem.
—Hikaru Nakamura

There are about 5 OTB games after 14...Ne4 in this line, and two of those games are mine from White. I drew both the games with no inspiration.

I remember facing this in 2014 - at that time it was a totally new idea to play like this as Black. I got nothing and remember feeling… https://t.co/UqlrpBzfuJ

— Srinath Narayanan (@srinathchess) November 4, 2023

Caruana wpadł w tarapaty tuż po zakończeniu fazy debiutu, podobnie jak miało to miejsce w ich poprzednim pojedynku – Nakamura wycelował swoje figury w króla przeciwnika, szczególnie wykorzystując czarne pola. To właśnie ta partia została przez nas wybrana partią dnia, a skomentował ją GM Dejan Bojkov.

Analizy w wykonaniu Nakamury można posłuchać na poniższym nagraniu.

Nasuwa się jednak pytanie – dlaczego na miniaturce Nakamurze kibicuje Firouzja? Otóż jeśli Amerykanin zapewni sobie miejsce w Turnieju Kandydatów dzięki zwycięstwie w turnieju, wówczas reprezentant Francji będzie miał szansę kwalifikacji dzięki kryterium najwyższego rankingu.

Jako ciekawostkę można uznać fakt, że na szachownicy nr 3 Esipenko wygrał z Maghsoodloo również dzięki dominacji na czarnych polach, ponieważ Irańczyk nie miał już czarnopolowego gońca. 

Najlepszym ruchem w partii było posunięcie, które nie zostało zagrane. 28.Gg7!! od razu zakończyłoby partię i w bardzo ładny sposób pokazałoby dominację na czarnych polach—trzeba jednak zaznaczyć, że gdyby ten ruch został zagrany, z pewnością byłoby to sporym zaskoczeniem.

Wygrana Vidita czarnymi, cztery rozstrzygające partie na kolejnych szachownicach

Siedem rozstrzygających partii na pierwszych dziesięciu szachownicach to raczej niecodzienny widok, a wiele z tych pojedynków zostało rozstrzygniętych w okolicach posunięcia nr 40. „To czyste szaleństwo” – powiedział Leko – „Nie sądzę, by taka sytuacja miała miejsce kiedykolwiek wcześniej na dużym turnieju lub w Grand Swissie i nie sądzę, by kiedykolwiek się powtórzyła, ponieważ jest to coś zupełnie wyjątkowego”.

Nie sądzę, by taka sytuacja miała miejsce kiedykolwiek wcześniej na dużym turnieju lub w Grand Swissie.

—Peter Leko

Najważniejszą partią z pozostałych pojedynków było oczywiście starcie Deaca z Viditem, które zakończyło się zwycięstwem Hindusa, dzięki czemu dołączył on do ścisłej czołówki tabeli. Sytuacja na szachownicy w niedoczasie przed 40. posunięciem była chaotyczna, ale Vidit w żadnym momencie nie oddał przewagi.

„Nie było łatwo grać czarnymi na wygraną. Udało mi się wywrzeć presję i zrealizować przewagę, więc chyba lepiej być nie mogło” – powiedział Vidit po partii.

Reprezentant Indii jest obecnie na 17. miejscu na światowej liście rankingowej i trzeba przyznać, że od pierwszej rundy, w której doznał porażki, prezentuje wyśmienitą formę.

Keymer, Arjun oraz Predke, którzy mają pół punktu straty do liderów, a także Giri, który ma jeden punkt straty, wygrali swoje partie.

Partią, która skończyła się jako ostatnia, był pojedynek GM Hansa Niemanna z Girim. W ruchu nr 69 Holender miał na zegarze niecałe dwie minuty, a Amerykanin – około czterdziestu. Niemann miał w tej partii kilka szans, zwłaszcza po posunięciu 66.Ke7!! (jedyny ruch), jednak Giri nie dał sobie wydrzeć zwycięstwa.

Pomimo z trudem wywalczonego zwycięstwa Giri nie ma szans na zajęcie jednego z dwóch pierwszych miejsc, jednak nadal będzie miał szansę na kwalifikację do Turnieju Kandydatów poprzez tzw. cykl FIDE, w którym zajmuje obecnie czwartą pozycję, tuż za GM Wesleyem So.

Końcowa pozycja w wygranej przez Arjuna partii z GM Samem Sevianem wygląda jak dzieło sztuki. Reprezentant Indii wygrał wyścig pionów, stwarzając na końcu groźbę mata.

Predke pokonał GM Yuriyego Kuzubova dzięki zagraniu serii motywów taktycznych w środkowej fazie partii, natomiast pion z linii g Keymera przypominał jego zwycięski pojedynek z rundy nr 7 przeciwko GM Antonowi Korobovi. 

Just like his win in round seven against Anton Korobov, Vincent Keymer starts a kingside attack with 20.g5!.#FIDEGrandSwiss pic.twitter.com/AiQiisFRir

— chess24.com (@chess24com) November 4, 2023

Z pojedynków na dalszych szachownicach na wyróżnienie zasługuje niespodziewane zwycięstwo GM Abhimanyu Mishry z byłym nr. 2 na świecie, GM Vasylem Ivanchukiem.

Z punktu widzenia awansu do Turnieju Kandydatów najbardziej istotne będą pojedynki na czterech czołowych szachownicach, a walką o miejsce premiowane awansem zainteresowanych będzie sześciu liderujących zawodników.

Kojarzenia ostatniej rundy

Wyniki po 10. rundzie | Najlepsza 20.

Turniej kobiet: Vaishali zapewnia sobie awans do Turnieju Kandydatek na rundę przed końcem turnieju

Brat Vaishali, GM Praggnanandhaa Rameshbabu, awansował do Turnieju Kandydatów 2024, zajmując drugie miejsce w Pucharze Świata FIDE. Po sobotniej wygranej Vaishali są pierwszym w historii rodzeństwem, które zagra razem w Turniejach Kandydatów.

Interesting coincidence: Praggnanandhaa and Vaishali, the chess-playing siblings are currently ranked #14 in the World Open and World Women's rankings respectively! #FIDEGrandSwiss

Pragg's live rating: 2736.9
Vaishali's live rating: 2492.2 pic.twitter.com/kjHbjeg05S

— Chess.com - India (@chesscom_in) November 4, 2023

Jedyną szachistką, która ma jeszcze szanse na zajęcie 1. miejsce w turnieju jest Anna Muzychuk. Nawet gdyby tak się stało, Vaishali i tak ma zapewniony awans do Turnieju Kandydatek, ponieważ Muzychuk uzyskała kwalifikację do tego turnieju, zajmując 3. miejsce w Pucharze Świata FIDE Kobiet.

Naroditsky opisał partię Vaishali następującymi słowami: „Obserwując tę partię, zupełnie nie ma się wrażenia, że jest ona rozgrywana przez mistrzynię międzynarodową (IM). Wydaje się, że partię gra bardzo doświadczona arcymistrzyni”. Leko stwierdził: „Wspaniałe i przekonujące zwycięstwo Vaishali!”

Obserwując tę partię, zupełnie nie ma się wrażenia, że jest ona rozgrywana przez mistrzynię międzynarodową (IM). Wydaje się, że gra bardzo doświadczona arcymistrzyni.
—Daniel Naroditsky

Jej zwycięstwo nad Tan to doskonała lekcja gry przeciwko królowi znajdującemu się w centrum szachownicy.

Jeśli Vaishali wygra w niedzielę czarnymi, może zdobyć tytuł męskiego arcymistrza. Zawodniczka powiedziała: „Tytuł arcymistrza od dzieciństwa był moim wielkim marzeniem”. Poniżej można posłuchać analizy partii w wykonaniu samej zawodniczki.

Na szachownicy nr 2 Anna Muzychuk pokonała IM Deysi Cori, przeprowadzając zabójczy atak w środkowej fazie gry, gdy na szachownicy nie było już hetmanów. Anna Muzychuk jest jedyną zawodniczką, która ma do liderki pół punktu straty – następna, z siedmioma punktami, jest IM Batkhuyag Munguntuul. 

W niedzielę o drugie miejsce w Turnieju Kandydatek walczyć będą jeszcze cztery inne zawodniczki, które mają obecnie 6,5 pkt. Są to (według kolejności w tabeli ustalonej na podstawie punktacji pomocniczej): IM Leya Garifullina, Tan, GM Antoaneta Stefanova oraz GM Pia Cramling. Jeśli na pierwszej szachownicy wygrają czarne, wówczas szansę na awans do Turnieju Kandydatek będą również miały zawodniczki, które mają obecnie na koncie 6 pkt.

Jeśli Munguntuul pokona Vaishali, to ona zapewni sobie miejsce w Turnieju Kandydatek. Remis na pierwszej szachownicy otworzy jednak drzwi innym zawodniczkom. Podobnie jak w sekcji Open możemy być pewni, że w ostatniej rundzie turnieju kobiet zapowiada się bardzo zacięta rywalizacja.

Kojarzenia ostatniej rundy

Wyniki po 10. rundzie | Najlepsza 20.

Turniej FIDE Grand Swiss 2023 (FGS) wchodzi w skład cyklu eliminacji do Meczu o Mistrzostwo Świata FIDE. Pierwszych dwóch zawodników zdobędzie prawo do udziału w Turnieju Kandydatów 2024. Turniej FGS rozpocznie się w dniu 25 października o godz. 15:30 czasu polskiego (CEST). Pula nagród w turnieju wynosi 460 tys. dolarów.

Równocześnie odbywa się turniej FIDE Women's Grand Swiss 2023 (FWGS), w którym pula nagród wynosi 140 tys. dolarów. Pierwsze dwie zawodniczki zakwalifikują się do Turnieju Kandydatek 2024.

Poprzednie artykuły:

• FIDE Grand Swiss - runda 9: Cztery zwycięstwa i dwa remisy Polaków, coraz większy tłok na szczycie tabeli
• FIDE Grand Swiss - runda 8: Gorszy dzień Dudy i Wojtaszka, wygrane Soćko, Kiołbasy i Krasenkowa
• FIDE Grand Swiss - runda 7: Remis Wojtaszka z Caruaną, wygrane Dudy i Soćko
• FIDE Grand Swiss - runda 6: Wojtaszek wygrywa drugi raz z rzędu
• FIDE Grand Swiss - runda 5: Remis Dudy z Bartlem, druga wygrana Wojtaszka
• FIDE Grand Swiss - runda 4: Kolejny udany dzień dla Polaków, Esipenko na samotnym prowadzeniu
• FIDE Grand Swiss - runda 3: Zwycięstwa Kiołbasy, Dudy i Wojtaszka
• FIDE Grand Swiss - runda 2: Porażka Dudy, Caruana wraca do klubu 2800
• Piękne zwycięstwo Dudy w 1. rundzie turnieju FIDE Grand Swiss 2023
• FIDE Grand Swiss 2023: Kto awansuje do Turnieju Kandydatów?