Duda bliski wygranej z mistrzem świata, ale ostatecznie partia kończy się remisem

Po piątej rundzie turnieju Superbet Chess Classic Romania 2025 układ w tabeli pozostał bez zmian. Po dniu pełnym remisów wciąż mamy trzech liderów — stawce nadal przewodzą GM Maxime Vachier-Lagrave, GM Fabiano Caruana i GM Praggnanandhaa Rameshbabu. Tuż za nimi, z półpunktową stratą, znajduje się czterech zawodników. Pomimo remisowych wyników wszystkie partie były bardzo zacięte, a w aż trzech z pięciu zobaczyliśmy na szachownicy ostre warianty obrony sycylijskiej.

Najbliżej rozstrzygnięcia było w partii pomiędzy GM-em Gukeshem Dommaraju a GM-em Janem-Krzysztofem Dudą — mistrz świata był o krok od drugiej porażki z rzędu, ale zdołał się uratować dzięki wiecznemu szachowi.

Analizę partii Dudy z Gukeshem przygotował IM Dawid Czerw.

W poniedziałek zawodnicy mają czas na odpoczynek. Runda nr 6 rozpocznie się we wtorek, 13 maja, o godz. 14:30 czasu polskiego (CEST) — kolejnym przeciwnikiem Dudy będzie Praggnanandhaa.

Runda 5 — wyniki

Przed dniem przerwy kolejność w tabeli nie uległa zmianie — jedyną różnicą jest to, że wszyscy mają o pół punktu więcej.

Tabela po 5. rundzie

Gukesh ½-½ Duda

W partii dwóch zawodników zamykających tabelę padł remis, co sprawia, że obaj szachiści nadal znajdują się na tyłach stawki. Układ w tabeli jest jednak na tyle spłaszczony, że gdyby w niedzielę któryś z nich wygrał, miałby wówczas 2,5 pkt i awansowałby do grupy pościgowej.

Była to jedyna partia, która rozpoczęła się od 1.d4, a na szachownicy pojawił się nieprzyjęty gambit hetmański z 5.Gf4. Prawdziwe emocje zaczęły się jednak dużo później, gdy Gukesh poświęcił skoczka, mając na radarze kontynuację, która powinna doprowadzić do remisu. W pewnym momencie przerwał jednak serię szachów i zagrał 33.g4??.

Najwyżej notowany Polak miał świetną okazję, by odnieść swoje pierwsze zwycięstwo w turnieju i jednocześnie pierwsze zwycięstwo nad mistrzem świata (poprzednio dwukrotnie remisowali). Tym razem jednak nie było mu to pisane — Gukesh uratował remis dzięki wiecznemu szachowi. Naszą „Partię dnia” analizuje poniżej GM Rafael Leitao.

Przejdźmy teraz do pojedynków trzech liderów.

Praggnanandhaa ½-½ Vachier-Lagrave

Partia Praggnanandhy z Vachier-Lagrave'em miała kluczowe znaczenie dla układu tabeli, ponieważ był to bezpośredni pojedynek dwóch liderów. Na szachownicy byliśmy świadkami ostrej walki w wariancie Najdorfa w obronie sycylijskiej. Jeden z największych znawców tej obrony, GM Garry Kasparov, z przyjemnością komentował to starcie.

Praggnanandhaa zastosował wariant Sozina (ulubioną linię GM-a Bobby’ego Fischera), ale z nowoczesnym akcentem — ruchem 7.a3. Kasparow zauważył, że dawniej to posunięcie nie było traktowane poważnie, ale obecnie uznaje się je za akceptowalny sposób walki przeciwko planowi czarnych związanemu z ...b5–b4.

13. mistrz świata wspominał też z nostalgią dawne czasy, gdy arcymistrzowie prowadzili debaty na łamach czasopism szachowych — jest to z pewnością jeden z elementów kultury szachowej, który zniknął wraz z pojawieniem się komputerów błyskawicznie wskazujących poprawne rozwiązania. Kasparov powiedział:

Nie ma nic za darmo. Tak, oczywiście — straciliśmy trochę piękna gry i analizy, ale w zamian dostaliśmy bardzo dobrą rekompensatę. Znamy prawidłową ocenę pozycji.

During Round 5, former World Champion Garry Kasparov joined GM Cristian Chirila in the studio to analyze the games, and he shared an insightful reflection on how the chess world has changed. Kasparov spoke on how engines have replaced the era when Grandmasters debated the… pic.twitter.com/XpXDpZXEAo

— Grand Chess Tour (@GrandChessTour) May 11, 2025

Po 15…Sc4 w wykonaniu czarnych Praggnanandhaa wpadł w dość długi namysł. W wywiadzie po partii przyznał, że ten ruch na pewno znajdował się w jego przygotowaniu, ale nie był w stanie przypomnieć sobie szczegółów. Najpierw zagrał 16.Gc1, a potem poświęcił piona ruchem 17.Gg5. Czarne wywierały presję, ale w końcówce białe miały pełną rekompensatę i udało im się to potwierdzić na szachownicy.

Pragg, który utrzymał się na pozycji lidera, nie wydawał się zawiedziony wynikiem. Stwierdził: „Jak dla mnie to nadal dobry wynik. Dzisiaj kluczowa była obrona”.

Dzisiaj kluczowa była obrona.

— Praggnanandhaa Rameshbabu

Jeśli chodzi o dzień przerwy, Pragg zdradził, że kiedy wraz ze swoim sekundantem przyjechali do Bukaresztu dzień wcześniej, grali w pickleball. Nie wiadomo jednak, czy w poniedziałek będą mieli ochotę to powtórzyć.

So ½-½ Caruana

W pojedynku GM-a Wesleya So z trzecim z liderów, Caruaną, oglądaliśmy ostrą partię w wariancie Sveshnikova w obronie sycylijskiej. Warto przypomnieć, że Caruana wielokrotnie grał tę linię białymi w meczu o tytuł mistrza świata z GM-em Magnusem Carlsenem w 2018 roku.

Zawodnicy podążyli jedną z głównych linii, ale po 19…Sg6 20.g4 — głównym ruchu w tej pozycji, który Kasparov wskazał jako kluczowy — Caruana wpadł w głęboką zadumę. Zastanawiał się przez 40 minut, schodząc na zegarze z 53 do zaledwie 13 minut.

Mimo presji czasu Caruana zawzięcie się bronił i ostatecznie utrzymał pozycję z pionem mniej w końcówce z wieżami i różnobarwnymi gońcami. So naciskał, ale w praktyce wyciśnięcie całego punktu z tej pozycji okazało się zbyt trudne.

Aronian ½-½ Firouzja

GM Levon Aronian zaskoczył interesującym poświęceniem piona już w debiucie — w wariancie Taimanova w obronie sycylijskiej z g3 białych. Ruch 9.e5!? to nowy gambit, który nigdy wcześniej się nie pojawił, a GM Alireza Firouzja skomentował go w następujący sposób: „Wiem, że ten ruch e5 nie jest poprawny i myślałem, że mam dużą przewagę, ale być może nie doceniłem jego możliwości”. Rzeczywiście, według komputera przy najlepszej grze pozycja powinna być równa, ale nie lepsza dla czarnych.

Aronian popełnił jednak błąd, grając 13.Sxc5, podczas gdy 13.Sd6+ utrzymywałoby równowagę. Główne pytanie brzmiało: jak duża była faktycznie przewaga Firouzji? Sam Francuz podsumował to takimi słowami: „On przez całą partię próbował zremisować — i udało mu się”.

Firouzja wygrał w pierwszej rundzie, przegrał w trzeciej, a pozostałe partie zremisował. Nie traci jednak motywacji. Powiedział: „Myślę, że gram dobre szachy, tylko wyniki nie są takie, jak bym sobie życzył. Zostały jeszcze cztery rundy — wszystko może się zdarzyć”.

Abdusattorov ½-½ Deac

Po przejęciu kontroli nad linią „d” i uzyskaniu wyraźnej przewagi białymi, GM Nodirbek Abdusattorov w partii przeciwko GM-owi Bogdanowi-Danielowi Deacowi wypuścił całą swoją przewagę praktycznie jednym ruchem. Krytyczny błąd to 25.Sd5? — reprezentant Uzbekistanu najpewniej przeoczył, że po wymianie czarne mają jedyny ruch 26…g5!, który prowadzi do pełnej równowagi. Choć partia zakończyła się ciekawą końcówką gońcową, ocena pozycji cały czas była taka sama: remis, remis, remis.

Po dniu odpoczynku czeka nas kilka interesujących pojedynków. Caruana będzie grał białymi z — relatywnie rzecz biorąc — najłatwiejszym przeciwnikiem w turnieju, czyli Deacem. Mimo to nie wolno go lekceważyć — to były zawodnik 2700+, który potrafi zaskoczyć. Vachier-Lagrave zmierzy się białymi z Abdusattorovem, a Praggnanandhaa zagra czarnymi z Dudą.

So kontra Aronian to klasyczny pojedynek, do którego dochodziło już wiele razy, a starcie Firouzji z Gukeshem zapowiada się co najmniej równie ekscytująco.

Superbet Romania Chess Classic 2025 to drugi turniej cyklu Grand Chess Tour 2025, który odbędzie się w dniach 7–16 maja w Grand Hotel Bucharest w Rumunii. W turnieju kołowym zagra 10 zawodników, a tempo gry wyniesie 90 minut na 40 posunięć, potem 30 minut na resztę partii, przy czym od 1. posunięcia obowiązuje 30-sekundowy dodatek. Pula nagród wynosi 350 tys. dolarów.

Poprzednie artykuły:

• Runda 4: Duda przegrywa z Aronianem, Vachier-Lagrave pokonuje mistrza świata
• Runda 3: Kolejny remis Dudy, pierwsze zwycięstwa Caruany i Praggnanandhy
• Runda 2: Remis Dudy z Firouzją, zwycięstwa Vachier-Lagrave'a i Deaca
• Runda 1: Remis Dudy z Caruaną na rozpoczęcie turnieju SuperBet Chess Classic Romania