FIDE Olimpiyatı Rusya'da Olmayacak; Ukrayna Federasyonundan Rusya'ya Men Talebi

26 Temmuz-9 Ağustos tarihlerinde düzenlenmesi planlanan 2022 Satranç Olimpiyatı, Rusya'da düzenlenmeyecek. Bu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası FIDE tarafından duyuruldu.

Chess.com'un konuyla ilgili açıklamasını buradan(İngilizce) olarak okuyabilirsiniz.

Bu yıl düzenlenecek Olimpiyatın Moskova'da FIDE Kongresi ve engelliler için yapılacak yarışmalarla beraber yürütülmesi planlanıyordu. FIDE'nin Cuma günü yapılan açıklamasında şu ifadelere yer verildi: "Olimpiyat için başka bir organizatör bulmak için elimizden geleni yapacağız ve bu aada FIDE Kongresi'nin yeri ve tarihleri hakkında da bilgilendirme yapacağız." 

FIDE Başkanı Arkady Dvorkovich, Rus gazetecilere verdiği demeçte daha fazla bilgi verdi. Bunun bütün FIDE Konseyi'nin kararı olduğunu belirtti: "Bu benim şahsi tepkim değildir. Bu kararı gelişmekte olan bütün koşulları dikkate alarak verdik ve katılımcıların Dünya Satranç Olimpiyatlarına katılamayacaklarının göz önünde bulundurduk. Tabii ki bunu kabul etmek zordu, ama objektif olarak gerekliydi. Gelecekte bu tip organizasyonlara ev sahipliği yapıp yapamayacağımız konusunda hiçbir yorum yapmak istemiyorum. Pazar günü FIDE Konseyi toplantımız var ve burada bu konuları görüşeceğiz. Sonrasında daha fazlasını söyleyebilirim."

Olimpiyatın Rusya'da düzenlenmemesi kararıyla birlikte Uluslararası Satranç Federasyonu (FIDE) da UEFA(Avrupa Futbol Federasyonları Birliği benzeri bir karar aldı. UEFA da St.Petersburg'un ev sahipliği yapması gereken Şampiyonlar Ligi finalini Paris'e taşımıştı.

Rusya'nın devam eden Ukrayna işgali hakkında bir açıklama yayınlayan UEFA'nın aksine FIDE, Rusya'nın askeri eylemlerini henüz kınamadı. Satrancı dünya çapında yöneten organizasyon Perşembe günü yapılan açıklamada "hızla kötüleşen jeopolitik durum" hakkında "derin endişelerini" ifade etti.

 2008-2018 yılları arasında Rusya hükûmetinde Başbakan Yardımcılığı dahil önemli mevkilerde bulunan FIDE'nin başkanı Dvorkovich, bu hafta bir Afrika gezisindeydi.

Bir başka FIDE yöneticisi, Başkan Yardımcılarından birisi olan GM  Nigel Short, şu tweet'i attı: "#Ukrayna'nın Rus işgali egemen bir ulusa karşı en dehşete düşürücü cinsten bir saldırıdır." 

The Russian invasion of #Ukraine is the most appalling act of aggression against a sovereign nation.

— Nigel Short (@nigelshortchess) February 25, 2022

FIDE'nin Olimpiyatların ev sahipliğini değiştirmesi ile hemen hemen aynı saatlerde Ukrayn Satranç Federasyonu da Cuma öğleden sonra Facebook'tan bir açıklama yayınladı.

Federasyon, Avrupa Satranç Birliği (ECU) ve bütün ulusal federasyonların "FIDE'nin bir savaşı savaşı nitelendirmekteki tereddütleri nedeniyle derhal  durumu [Ukrayna'daki şiddetli olayları] değerlendirmeye" çağırdı ve "FIDE'nin bütün banka hesapları ve sponsorları yaptırımlardan etkilenmektedir ve FIDE'nin kendisi de Rusya'nın Putin'inin yakın dostu olan Arkady Dvorkovich tarafından yönetilmeye devam edilmektedir." cümlelerine yer verildi.

Ukraynalı satranç yetkilileri, FIDE'ye "Hemen Genel Kurulu Rusya Federasyonu ve Belarus dışında toplanarak FIDE'nin liderliğinin davranışları lanetleme ve yönetici kurullarını yeniden seçmek ve Rus oyuncuları uluslararası satranç turnuvalarına girmekten ve Rus yetkililerin yapılacak FIDE seçimlerinde herhangi bir görev almalarının yasaklanması" çağrısında da bulundu."

Ukrayna Satranç Federasyonu'nun açıklaması "Ukrayna'ya karşı işlenen saldırı eylemini açıkça destekleyen ünlü büyükustaların eylemlerinin değerlendirilmesi ve gerekli cezaların verilmesi" çağrısıyla son buluyor. Bu açıklamada, 12. Dünya Şampiyonu GM Anatoly Karpov, GM Sergey Karjakin, ve GM Sergey Shipov kastediliyor.

Karpov, Rusya meclisinin alt kanadı olan Duma'da Donetsk Halk Cumhuriyeti (DNR) ve Luhansky Halk Cumhuriyeti'nin tanınmasına onay veren 351 milletvekili arasında yer alıyor. Karpov, dün Avrupa Birliği'nin yaptırım uyguladığı kişiler listesinde yer alıyordu. AB yaptırımları bu kişilerin AB sınırları içindeki varlıklarının dondurulması ve AB'ye seyahat etmelerinden men edilmelerini de kapsıyor.

Rusya'nın popüler satranç yorumcularından Shipov da bir Putin destekçisi ve Facebook'ta Perşembe günü şunları yazdı "Artık Donetsk ve Lugansk huzur içinde uyuyabilecek. Sekiz yıl bombalar altında geçen hayat nihayet tamamlandı."

Karjakin de Rusya hükümetini açıkça destekliyor. Perşembe günü de Rusya devlet gazetecisi Anna Shafran'ın ifade ettiği görüşü paylaştı.  Shafran, Telegram'da yayınladığı metinde, Rusya'nın "bir savaş başlatmadığı" ve "Kiev yönetimine verilecek her desteğin savaşa destek vermek" olduğunu ifade etti.

Karjakin: "Kelimesi kelimesine katılıyorum. Daha iyi ifade edilemezdi."

Много людей спрашивают мое мнение по поводу Украины. Сперва я уже почти написал большой текст со своими мыслями, но потом наткнулся на пост @Anna_Shafran и… подписываюсь под каждым словом! Лучше не сформулируешь!👏👏👏https://t.co/5TJhrkauzp

— Sergey Karjakin (@SergeyKaryakin) February 24, 2022

Karjakin'in, daha sonra silindiği için aşağıdaki ekran görüntüsüyle paylaşılan tweet'i bazı meslektaşları tarafından güçlü ifadelerle eleştirildi.

Pek çok Rus büyükusta daha farklı görüşler ifade etti- bir kısmı dehşet ve şaşkınlıklarını ifade ettiler ve savaşın sona erdirilmesi çağrısı yaptılar. En son St.Petersburg'lu GM Nikita Vitiugov, Twitter'a şu ifadeleri yazdı:  "Konumumu net ifade edeceğim - bir başkasının topraklarında kendinizi savunamazsınız. Ruslar ve Ukraynalılar kardeştir, düşman değildir. Savaşı durdurun"

Невозможно поверить. В 2022 году в Европе люди гибнут на войне, ломаются судьбы десятков миллионов людей. Ужас. Не вижу, чем эмоции в интернете могут помочь. Зафиксирую свою позицию – нельзя защищаться на чужой территории. Русские и украинцы - братья,а не враги. Остановите войну.

— Nikita Vitiugov (@N_Vitiugov) February 25, 2022

Perşembe günü, Rusya içinden de dahil olmak üzere çok sayıda satranç insanından benzer tepkiler geldi. Örneğin 2021 dünya satranç şampiyonluğu adayı GM Ian Nepomniachtchi şunu yazdı: "Tarih pek çok Kara Perşembe gördü. Bugünkü diğerlerinden daha karanlık." ifadelerine Rusça ve İngilizce olarak "savaşa hayır" etiketleriyle yer verdi.

История видела немало чёрных четвергов. Но сегодняшний чернее прочих. #нетвойне #saynotowar

— Yan Nepomniachtchi (@lachesisq) February 24, 2022

GM Peter Svidler: "Sessizlik bugünü mümkün kıldı. #notowar"

Молчание сделало сегодняшний день возможным. #нетвойне

— Peter Svidler (@polborta) February 24, 2022

GM Alexandra Kosteniuk de hiçbir yorum yapmadan siyah bir görsel paylaştı:

pic.twitter.com/nzHrLDUjQd

— Alexandra Kosteniuk (@chessqueen) February 24, 2022

GM Alexander Motylev: "SAVAŞA HAYIR."

Rus IM Alina Bivol: "Yakın zamana kadar bunun olabileceğina inanmıyordum. Dünyanın her tarafındanki satranç oyuncularından otoritelerin eylemlerinden dolayı bizden nefret etmemelerini rica ederiz. Biz her şeyi anlıyoruz." ifadelerinin yanına İngilizce savaş hayır etiketini ekledi.

До последнего верила, что этого не случится. Хотелось бы призвать шахматистов всего мира не ненавидеть нас за действия власти. Мы сами все понимаем. #нетвойне

— Alina Bivol (@zabivol_mc) February 24, 2022

Başka bazı tanınmış oyuncular da desteklerini hiçbir yorum yapmadan profillerine Ukrayna bayrağı ekleyerek verdiler.

Öte yandan, Ukraynalı satranç oyuncularının güvenlikleri ile ilgili endişeler de artıyor - Özellikle de, 2021'de Riga'da oynanan Lindores Abbey Yıldırım Turnuvasını kazanan GM Kirill Shevchenko'nun attığı tweet sonrasında.

Kyiv, right now, not far from home.
Please share it everywhere!!!!! It's not fake photos,it is happening right now! https://t.co/4cICMjwfCe ретвит пожалуйста! pic.twitter.com/38A5Ezjcht

— Kirill Shevchenko (@Chesser_22) February 25, 2022

Bazı başka üst düzey büyükustalar da konu hakkında açıklamalar yaptılar. Bunlardan ilki Amerikalı GM Hikaru Nakamura: "Ukrayna'ya gideli yıllar oldu; ama olanları görmek hayal kırıklığı oldu. Güçlü ol Ukrayna."

It has been many years since I was in Ukraine, but to see what is happening now is heartbreaking. Stay strong 🇺🇦

— Hikaru Nakamura (@GMHikaru) February 24, 2022

Hintli GM Vidit Gujrathi: "Trajik & insanlık dışı."

Tragic & inhumane. 😔

— Vidit Gujrathi (@viditchess) February 24, 2022

13. dünya şampiyonu Garry Kasparov, 2015 yılında Winter is Coming adlı kitabında olacakları iddia etmişti ve Twitter ile diğer platformlarda aktif. Özellikle de aşağıda görüntülenen beş tweet'i çok kez retweet'lendi.

Ok, after years of warnings were ignored and hearing "Garry, you were right!" all damn day today, I'll repeat what I said in 2014: Stop telling me I was right and listen to what I'm saying now. My recommendations follow: 1/5

— Garry Kasparov (@Kasparov63) February 24, 2022

Tanınmış yazar ve antrenör İskoç GM Jacob Aagaard, Ukrayna Satranç Federasyonu ile benzer açıkalamalar yaptı: FIDE'nin büyük oranda kamunun sahibi olduğu Rus sponsorlara dayandığını belirtti. Örnek olarak gaz sağlayıcısı Gazprom, gübre devi PhosAgro ve maden firması Nornickel.

Aagaard: "FIDE olarak Gazprom'un parasını almayı yıllardır kabul ettik. Tabii ki Rusya'nın siyaseten ne yaptığına hiç aldırış edilmeden bu paralar mutlulukla kabul edildi. Artık gerçekle yüzleşmeli ve Rusya'yı bu şirketler savaşla finanse edildiği sürece kabul etmemeliyiz."

In FIDE we have accepted taking Gazprom money for years. It did not matter politically to what Russia did, of course, and at the time everyone were happy to take them. Now we have to face reality and exclude Russia, as long as it if financed by war.

— Jacob Aagaard (@GMJacobAagaard) February 24, 2022

Öte yandan, Dünya Şampiyınu Magnus Carlsen de Norveç televizyonuna şu açıklamayı yaptı: "Rusya gibi çok garip eylemlerde bulunan bir ülkeyi temsil etmenizin pek çok iyi ve kötü tarafı var. Rus oyuncular da tıpkı benim gibi bir ülkenin böyle bir eylemde bulunmaması gerektiğini düşünüyor. Barış içinde yaşayan bir ülkede bulunduğum için şanslıyım ve barışı anlatmada elimden geleni yapmalıyım."

Carlsen to TV 2: "When you represent a country that does so many strange things as Russia does, you get many ups and downs. Russian players and I both think this is something a country shouldn't do. I have to do my best and I am lucky to live in a country where there is peace"

— Tarjei J. Svensen (@TarjeiJS) February 25, 2022

FIDE'nin Olimpiyatın ev sahipliğini değiştirmesi beklenen bir adımdı, ama Ukrayna'daki savaşın satranç dünyasına ne gibi etkileri olacağını zaman gösterecek.